Saturday, January 30, 2010
Friday, January 29, 2010
SCIENCE FORM 4 (ATOM)
An Atom
Atom is the smallest particle of an element.
Atoms of an element are the same.
Atoms made up of three subatomic particles namely proton, neutron and electron.
In the centre of an atom called nucleus.
Nucleus contains of protons and neutrons.
Electrons of an atom are in constant motion in path called orbit.
Atom is the smallest particle of an element.
Atoms of an element are the same.
Atoms made up of three subatomic particles namely proton, neutron and electron.
In the centre of an atom called nucleus.
Nucleus contains of protons and neutrons.
Electrons of an atom are in constant motion in path called orbit.
Subatomic Particles (Proton)
Symbol : p
Charge : +1 (positive)
Mass : 1
Location: In the nucleus
Subatomic Particles(Neutron)
•Symbol : n
•Charge : 0 (neutral)
•Mass : 1
•Location: In the nucleus
•Symbol : n
•Charge : 0 (neutral)
•Mass : 1
•Location: In the nucleus
Subatomic Particles(Electron)
•Symbol : e
•Charge : - 1 (negative)
•Mass : 1/1840
•Location: Around the nucleus
•Charge : - 1 (negative)
•Mass : 1/1840
•Location: Around the nucleus
10 TIPS UNTUK PELAJAR MENGHADAPI PEPERIKSAAN
1. Have a Positive Attitude
Approach the big test as you'd approach a giant jigsaw puzzle. It might be tough, but you can do it! A positive attitude goes a long way toward success.
2. Make a Plan
The week before the test, ask your teacher what the test is going to cover. Is it from the textbook only? Class notes? Can you use your calculator? If you've been absent, talk to friends about material you may have missed. Make a list of the most important topics to be covered and use that as a guide when you study. Circle items that you know will require extra time. Be sure to plan extra time to study the most challenging topics.
3. The Night Before
Cramming doesn't work. If you've followed a study plan, the night before the test you should do a quick review and get to bed early. Remember, your brain and body need sleep to function well, so don't stay up late!
4. The Morning of the Test
Did you know that you think better when you have a full stomach? So don't skip breakfast the morning of the test. Get to school early and do a ten-minute power study right before the test, so your brain is turned on and tuned up.
5. Test Time
Before the test begins, make sure you have everything you'll need - scratch paper, extra pencils, your calculator (if you're allowed to use it). Understand how the test is scored: Do you lose points for incorrect answers? Or is it better to make guesses when you're not sure of the answer? Read the instructions! You want to make sure you are marking answers correctly.
6. Manage Your Time
Scan through the test quickly before starting. Answering the easy questions first can be a time saver and a confidence builder. Plus, it saves more time in the end for you to focus on the hard stuff.
7. I'm Stuck!
Those tricky problems can knock you off balance. Don't get worried or frustrated. Reread the question to make sure you understand it, and then try to solve it the best way you know how. If you're still stuck, circle it and move on. You can come back to it later. What if you have no idea about the answer? Review your options and make the best guess you can, but only if you don't lose points for wrong answers.
8. Multiple-Choice Questions
The process of elimination can help you choose the correct answer in a multiple-choice question. Start by crossing off the answers that couldn't be right. Then spend your time focusing on the possible correct choices before selecting your answer.
9. Neatness Counts
If your 4s look like 9s, it could be a problem. Be sure that your writing is legible and that you erase your mistakes. For machine-scored tests, fill in the spaces carefully.
10. I'm Done!
Not so fast - when you complete the last item on the test, remember that you're not done yet. First, check the clock and go back to review your answers, making sure that you didn't make any careless mistakes (such as putting the right answer in the wrong place or skipping a question). Spend the last remaining minutes going over the hardest problems before you turn in your test.
Approach the big test as you'd approach a giant jigsaw puzzle. It might be tough, but you can do it! A positive attitude goes a long way toward success.
2. Make a Plan
The week before the test, ask your teacher what the test is going to cover. Is it from the textbook only? Class notes? Can you use your calculator? If you've been absent, talk to friends about material you may have missed. Make a list of the most important topics to be covered and use that as a guide when you study. Circle items that you know will require extra time. Be sure to plan extra time to study the most challenging topics.
3. The Night Before
Cramming doesn't work. If you've followed a study plan, the night before the test you should do a quick review and get to bed early. Remember, your brain and body need sleep to function well, so don't stay up late!
4. The Morning of the Test
Did you know that you think better when you have a full stomach? So don't skip breakfast the morning of the test. Get to school early and do a ten-minute power study right before the test, so your brain is turned on and tuned up.
5. Test Time
Before the test begins, make sure you have everything you'll need - scratch paper, extra pencils, your calculator (if you're allowed to use it). Understand how the test is scored: Do you lose points for incorrect answers? Or is it better to make guesses when you're not sure of the answer? Read the instructions! You want to make sure you are marking answers correctly.
6. Manage Your Time
Scan through the test quickly before starting. Answering the easy questions first can be a time saver and a confidence builder. Plus, it saves more time in the end for you to focus on the hard stuff.
7. I'm Stuck!
Those tricky problems can knock you off balance. Don't get worried or frustrated. Reread the question to make sure you understand it, and then try to solve it the best way you know how. If you're still stuck, circle it and move on. You can come back to it later. What if you have no idea about the answer? Review your options and make the best guess you can, but only if you don't lose points for wrong answers.
8. Multiple-Choice Questions
The process of elimination can help you choose the correct answer in a multiple-choice question. Start by crossing off the answers that couldn't be right. Then spend your time focusing on the possible correct choices before selecting your answer.
9. Neatness Counts
If your 4s look like 9s, it could be a problem. Be sure that your writing is legible and that you erase your mistakes. For machine-scored tests, fill in the spaces carefully.
10. I'm Done!
Not so fast - when you complete the last item on the test, remember that you're not done yet. First, check the clock and go back to review your answers, making sure that you didn't make any careless mistakes (such as putting the right answer in the wrong place or skipping a question). Spend the last remaining minutes going over the hardest problems before you turn in your test.
Monday, January 18, 2010
DASAR 10 MATA PELAJARAN DALAM PEPERIKSAAN SPM
PELAKSANAAN DASAR MENGEHADKAN JUMLAH MAKSIMUM SEPULUH (10) MATA PELAJARAN DAN PENAMBAHAN DUA (2) MATA PELAJARAN TAMBAHAN DALAM PEPERIKSAAN SPM
PELAKSANAAN DASAR MENGEHADKAN JUMLAH MAKSIMUM SEPULUH (10) MATA PELAJARAN DAN PENAMBAHAN DUA (2) MATA PELAJARAN TAMBAHAN DALAM PEPERIKSAAN SIJIL PELAJARAN MALAYSIA
Adalah dimaklumkan bahawa Mesyuarat Jemaah Menteri bertarikh 23 Disember 2009 telah bersetuju bahawa dasar mengehadkan sepuluh (10) mata pelajaran dalam peperiksaan Sijil Pelajaran Malaysia (SPM) adalah kekal, walau bagaimanapun kelonggaran diberi kepada calon untuk mengambil tidak lebih daripada dua mata pelajaran tambahanmulai Tahun 2010.
2. Calon yang akan menduduki peperiksaan SPM mulai Tahun 2010 dibenarkan mengambil dua lagi mata pelajaran sebagai tambahan. Dua mata pelajaran tambahan tersebut mestilah dipilih daripada mana-mana mata pelajaran yang telah disenaraikan dalam peperiksaan SPM kecuali mata pelajaran teras. Jumlah keseluruhan mata pelajaran yang boleh diambil oleh calon adalah dua belas (12).
3. Kelonggaran ini boleh diguna pakai untuk semua murid di semua aliran sekolah. Syarat-syarat lain pengambilan mata pelajaran dalam peperiksaan SPM, termasuk syarat mata pelajaran teras dan mata pelajaran elektif sedia ada kekal. Pencapaian calon dalam peperiksaan SPM bagi semua mata pelajaran yang diduduki termasuk dua pelajaran tambahan itu akan dicatatkan dalam sijil SPM yang sama.
4. Keputusan kerajaan membenarkan dua mata pelajaran tambahan dalam peperiksaan SPM ini adalah selaras dengan peruntukan Akta Pendidikan 1996 dan peraturan-peraturan di bawahnya.
5. Surat Pekeliling Ikhtisas ini hendaklah dibaca bersama Surat Pekeliling Ikhtisas Bil.3/2009 bertarikh 27 Ogos 2009 bagi Pelaksanaan Mengehadkan Jumlah Maksimum Sepuluh (10) Mata Pelajaran Peperiksaan Sijil Pelajaran Malaysia.
6. Semua Pengarah Pelajaran Negeri hendaklah memaklumkan kandungan surat pekeliling ini kepada semua pegawai yang bertanggungjawab di Jabatan Pelajaran Negeri, Pejabat Pelajaran Daerah dan semua Pengetua di bawah pentadbiran Y. Bhg. Datuk/Dato’ /Datin/tuan/puan.
Sekian, terima kasih.
“BERKHIDMAT UNTUK NEGARA”
TAN SRI DATO’ HAJI ALIMUDDIN BIN HAJI MOHD DOM
Ketua Pengarah Pelajaran
Kementerian Pelajaran Malaysia
PELAKSANAAN DASAR MENGEHADKAN JUMLAH MAKSIMUM SEPULUH (10) MATA PELAJARAN DAN PENAMBAHAN DUA (2) MATA PELAJARAN TAMBAHAN DALAM PEPERIKSAAN SIJIL PELAJARAN MALAYSIA
Adalah dimaklumkan bahawa Mesyuarat Jemaah Menteri bertarikh 23 Disember 2009 telah bersetuju bahawa dasar mengehadkan sepuluh (10) mata pelajaran dalam peperiksaan Sijil Pelajaran Malaysia (SPM) adalah kekal, walau bagaimanapun kelonggaran diberi kepada calon untuk mengambil tidak lebih daripada dua mata pelajaran tambahanmulai Tahun 2010.
2. Calon yang akan menduduki peperiksaan SPM mulai Tahun 2010 dibenarkan mengambil dua lagi mata pelajaran sebagai tambahan. Dua mata pelajaran tambahan tersebut mestilah dipilih daripada mana-mana mata pelajaran yang telah disenaraikan dalam peperiksaan SPM kecuali mata pelajaran teras. Jumlah keseluruhan mata pelajaran yang boleh diambil oleh calon adalah dua belas (12).
3. Kelonggaran ini boleh diguna pakai untuk semua murid di semua aliran sekolah. Syarat-syarat lain pengambilan mata pelajaran dalam peperiksaan SPM, termasuk syarat mata pelajaran teras dan mata pelajaran elektif sedia ada kekal. Pencapaian calon dalam peperiksaan SPM bagi semua mata pelajaran yang diduduki termasuk dua pelajaran tambahan itu akan dicatatkan dalam sijil SPM yang sama.
4. Keputusan kerajaan membenarkan dua mata pelajaran tambahan dalam peperiksaan SPM ini adalah selaras dengan peruntukan Akta Pendidikan 1996 dan peraturan-peraturan di bawahnya.
5. Surat Pekeliling Ikhtisas ini hendaklah dibaca bersama Surat Pekeliling Ikhtisas Bil.3/2009 bertarikh 27 Ogos 2009 bagi Pelaksanaan Mengehadkan Jumlah Maksimum Sepuluh (10) Mata Pelajaran Peperiksaan Sijil Pelajaran Malaysia.
6. Semua Pengarah Pelajaran Negeri hendaklah memaklumkan kandungan surat pekeliling ini kepada semua pegawai yang bertanggungjawab di Jabatan Pelajaran Negeri, Pejabat Pelajaran Daerah dan semua Pengetua di bawah pentadbiran Y. Bhg. Datuk/Dato’ /Datin/tuan/puan.
Sekian, terima kasih.
“BERKHIDMAT UNTUK NEGARA”
TAN SRI DATO’ HAJI ALIMUDDIN BIN HAJI MOHD DOM
Ketua Pengarah Pelajaran
Kementerian Pelajaran Malaysia
Sunday, January 17, 2010
HOW TO STUDY IN MALAYSIA
Immigration procedures to enter Malaysia to study are simple and hassle-free
The requirements of the Immigration Department for international students are as follows :
Conditions To Qualify As A Student
The students must :
i. have already been accepted for a full-time course of study (inclusive of English programme) at a public or private higher educational institution
ii. have the financial capability to meet the course fees and living/travel expenses
iii. possess good health and character
iv. be seeking entry for study purposes only
Application Procedures For Student Pass
All applications for student passes by international students are done through Malaysian educational institutions. The processing, approval and issuance of student passes and visas is carried out by the Immigration Department in Malaysia, except for students from the People's Republic of China (PRC). Students from the PRC have to get their visas from the Embassy of Malaysia or the Council of Malaysia in the PRC.
Family Members To Stay With Students
Family members of students under the following categories will be allowed to accompany students to stay in Malaysia for the entire study duration with approval from the Immigration Department. They are:
Parents of students
Spouses, children and parents of students from Middle-East countries
Spouses and children of students who are studying postgraduate programmes
Working Part-time While Studying In Malaysia
International students are also allowed to work part-time (maximum 20 hours per week during semester breaks or holidays of more than 7 days) while studying full-time in Malaysia, subject to immigration requirements.
For further information about the immigration procedures and student pass, kindly contact the Immigration Department in Malaysia at the following address:
The Director
Visa, Pass and Permit Division
Headquarters of Malaysian Immigration Department
1st - 7th Floor (Podium), Block 2G4
Federal Government Administrative Centre, Precinct 2
62550 Putrajaya, Malaysia
Tel : 603-88801000 Fax : 603-88801200
Website : www.imi.gov.my
6 easy steps to study in Malaysia
i. The student submits an application form for study, together with the relevant documents to the intended educational institution which has the official approval from the Ministry of Home Affairs (Immigration Department) to recruit international students.
ii. The student’s application is accepted by the educational institution, which then helps to apply for a student pass at the Malaysian Immigration Department in Malaysia (except for students from the PRC).
iii. Upon acceptance, a letter of approval for the student pass is released by the Malaysian Immigration Department to the educational institution for them to pass on to the student.
iv. Before leaving his/her country for Malaysia, the student informs the educational institution of his/her port of entry (airport), flight number, arrival date and time.
v. Upon arrival at the airport in Malaysia, the educational institution’s representative receives the student at the immigration check-point.
vi. Within 2 weeks of the student’s arrival, the educational institution submits the student’s passport to the Immigration Department, which attaches the student pass sticker.
The requirements of the Immigration Department for international students are as follows :
Conditions To Qualify As A Student
The students must :
i. have already been accepted for a full-time course of study (inclusive of English programme) at a public or private higher educational institution
ii. have the financial capability to meet the course fees and living/travel expenses
iii. possess good health and character
iv. be seeking entry for study purposes only
Application Procedures For Student Pass
All applications for student passes by international students are done through Malaysian educational institutions. The processing, approval and issuance of student passes and visas is carried out by the Immigration Department in Malaysia, except for students from the People's Republic of China (PRC). Students from the PRC have to get their visas from the Embassy of Malaysia or the Council of Malaysia in the PRC.
Family Members To Stay With Students
Family members of students under the following categories will be allowed to accompany students to stay in Malaysia for the entire study duration with approval from the Immigration Department. They are:
Parents of students
Spouses, children and parents of students from Middle-East countries
Spouses and children of students who are studying postgraduate programmes
Working Part-time While Studying In Malaysia
International students are also allowed to work part-time (maximum 20 hours per week during semester breaks or holidays of more than 7 days) while studying full-time in Malaysia, subject to immigration requirements.
For further information about the immigration procedures and student pass, kindly contact the Immigration Department in Malaysia at the following address:
The Director
Visa, Pass and Permit Division
Headquarters of Malaysian Immigration Department
1st - 7th Floor (Podium), Block 2G4
Federal Government Administrative Centre, Precinct 2
62550 Putrajaya, Malaysia
Tel : 603-88801000 Fax : 603-88801200
Website : www.imi.gov.my
6 easy steps to study in Malaysia
i. The student submits an application form for study, together with the relevant documents to the intended educational institution which has the official approval from the Ministry of Home Affairs (Immigration Department) to recruit international students.
ii. The student’s application is accepted by the educational institution, which then helps to apply for a student pass at the Malaysian Immigration Department in Malaysia (except for students from the PRC).
iii. Upon acceptance, a letter of approval for the student pass is released by the Malaysian Immigration Department to the educational institution for them to pass on to the student.
iv. Before leaving his/her country for Malaysia, the student informs the educational institution of his/her port of entry (airport), flight number, arrival date and time.
v. Upon arrival at the airport in Malaysia, the educational institution’s representative receives the student at the immigration check-point.
vi. Within 2 weeks of the student’s arrival, the educational institution submits the student’s passport to the Immigration Department, which attaches the student pass sticker.
Tuesday, January 12, 2010
SYARAT SEKOLAH KLUSTER
Sekolah Kluster
LATAR BELAKANG
Penubuhan Sekolah Kluster terkandung dalam Bab 9 Pelan Induk Pembangunan Pendidikan (PIPP) yang telah dilancarkan pada 16 Januari 2006. Pewujudan Sekolah Kluster adalah berdasarkan pendekatan kedua PIPP iaitu untuk mengembangkan sepenuhnya potensi sekolah dalam kluster kecemerlangan yang mekanismenya dinyatakan dalam Teras Strategik Ke-6, Melonjakkan Kecemerlangan Institusi Pendidikan. Tinjauan literatur menunjukkan bahawa amalan mengelompokkan sekolah dilaksanakan di luar negara untuk peningkatan kualiti pendidikan. Pengelompokan yang dilaksanakan di luar negara adalah berasaskan lokaliti ataupun kecemerlangan.
DEFINISI
Sekolah kluster ialah satu jenama yang diberi kepada sekolah yang dikenal pasti cemerlang dalam klusternya daripada aspek pengurusan sekolah dan kemenjadian murid. Pewujudan sekolah kluster bertujuan melonjakkan kecemerlangan sekolah dalam sistem pendidikan Malaysia dan membangun sekolah yang boleh dicontohi oleh sekolah dalam kluster yang sama dan sekolah lain di luar klusternya.
TUJUAN
Sekolah Kluster diwujudkan bagi melonjakkan kecemerlangan sekolah dalam sistem pendidikan Malaysia.
PELAKSANAAN
Terdapat tiga jawatankuasa yang ditubuhkan bagi melaksanakan konsep sekolah kluster. Jawatankuasa tersebut ialah:-
Jawatankuasa Pemilihan Sekolah - dipengerusikan oleh Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia
Panel Penasihat - dipengerusikan oleh YBhg. Tan Sri Datuk Seri Panglima Dr. Abdul Rahman Arshad
Jawatankuasa Pelaksana – dipengerusikan oleh Timbalan Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia (Jabatan Sekolah)
Pelaksanaan sekolah kluster adalah berasaskan kepada proses desentralisasi yang melibatkan pengupayaan sekolah menerusi pemberian autonomi terpimpin. Pandangan stakeholder seperti PIBG, Alumi, pemimpin sekolah dan guru turut diambil kira dalam pelaksanaan sekolah kluster. Mereka telah terlibat secara langsung dalam Bengkel Autonomi Sekolah Kluster Kementerian Pelajaran Malaysia yang telah diadakan pada 19-20 Mac 2007. Panel Penasihat Sekolah Kluster pula akan membantu menyumbangkan kepakaran mereka bagi memastikan pelaksanaan sekolah kluster dapat berjalan dengan jayanya.
KRITERIA PEMILIHAN SEKOLAH KLUSTER
Pemilihan sekolah kluster akan dibuat berdasarkan kepada kluster berikut:
Sekolah Rendah yang terdiri daripada Sekolah Kebangsaan (SK), Sekolah Jenis Kebangsaan Cina (SJKC), Sekolah Jenis Kebangsaan Tamil (SJKT) dan Sekolah Orang Asli.
Sekolah Menengah yang terdiri daripada Sekolah Berasrama Penuh (SBP), Sekolah Menengah Teknik (SMT), Sekolah Menengah Kebangsaan Agama (SMKA), Sekolah Menengah Harian, Sekolah Premier, Sekolah Seratus Tahun, sekolah dalam persekitaran Putrajaya dan Cyberjaya, dan Sekolah Model Khas.
Sekolah Rendah Pendidikan Khas (SPK) dan Sekolah Menengah Pendidikan Khas (SMPK), dan Sekolah Menengah Pendidikan Khas Vokasional (SMPKV).
Sekolah Antarabangsa dan Sekolah Swasta
Institusi lepas menengah seperti Kolej Matrikulasi dan Institut Pendidikan Guru (IPG)
Pemilihan sekolah tersebut perlu memenuhi prasyarat dan syarat berikut:
Prasyarat Pertama
Pengukuran Standard Sekolah:
Sekolah mestilah mencapai sekurang-kurangnya Taraf Cemerlang berdasarkan Standard Kualiti Pendidikan Malaysia (SKPM)
Prasyarat Kedua
Kecemerlangan Kurikulum (Sekolah Menengah)
Gred Purata Sekolah (GPS) untuk peperiksaan awam PMR dan SPM 3 tahun berturut-turut:
SBP : GPS 2.5 dan ke bawah
SMKA : GPS 3.0 dan ke bawah
SMT : GPS 4.0 dan ke bawah
SM Harian : GPS 4.0 dan ke bawah
Kecemerlangan Kurikulum (Sekolah Rendah):
Sekolah Rendah Harian : 80% dan ke atas murid lulus semua mata pelajaran dalam UPSR, atau
Peratus kelulusan menunjukkan peningkatan; atau
GPS UPSR : 2 dan ke bawah
Syarat Pemilihan
Kecemerlangan murid dalam aspek:
Akademik
Kokurikulum
Sahsiah
Pengurusan sekolah berwawasan dan berkesan.
Pembangunan sumber terurus dan digunakan secara optimum.
Pemimpin sekolah mengamalkan kepimpinan berkualiti.
Pengurusan pengajaran dan pembelajaran yang berkesan.
Iklim sekolah kondusif untuk pembangunan modal insan.
Keberkesanan pelaksanaan program KPM
Sekolah berwatak
Sekolah yang memenuhi prasyarat dan syarat yang ditetapkan di atas boleh mengemukakan permohonan dan prosedur pemilihan adalah seperti berikut:
Langkah 1: Penerimaan pencalonan
Langkah 2: Penilaian menggunakan instrumen SKPM dan Annex
Langkah 3: Penentuan standard (standard fixing) oleh JK Pelaksana Sekolah Kluster
Langkah 4: Kesahan calon dalam Mesyuarat Hal-hal Profesional
Langkah 5: Calon dimaklumkan kepada Lembaga Penasihat
Langkah 6: Pengumuman oleh YB Menteri Pelajaran
PENGURUSAN SEKOLAH KLUSTER
Pemimpin sekolah kluster ialah:
Pengetua/Guru Besar (DG52/DGA 36)
Pemimpin yang terpilih memenuhi syarat pemimpin cemerlang
Jawatan: school-based post
Guru-guru sekolah kluster pula:
Memenuhi kriteria Guru Cemerlang
Prestasi mereka akan menentukan sama ada mereka kekal mengajar di Sekolah Kluster.
Boleh mendapatkan perkhidmatan pakar mengikut niche areas sekolah dalam bidang kokurikulum secara kontrak atau sambilan
Nisbah kelas: guru ialah 1:2
Kaedah pemilihan pelajar sekolah kluster:
Kluster SBP, SMT dan SMKA kekal seperti amalan sedia ada
Kluster lain, pengetua/guru besar diberi kuasa mengambil sejumlah kecil murid baru untuk bidang kebitaraan sekolah
Ujian saringan sekolah
Akauntabiliti Pemimpin Sekolah berpandukan:
Key Performance Indicator (KPI)
Pengurusan sumber manusia dan fizikal
Sumber kewangan
Pembangunan profesionalisme staf
Program kurikulum dan kokurikulum berkesan
Lulusan sekolah berkualiti: pencapaian akademik, kokurikulum dan sahsiah.
TOR Sekolah Kluster
Autonomi Sekolah:
Jenis Autonomi yang diberikan kepada sekolah berbentuk:
Umum (untuk semua sekolah)
Khusus (mengikut keperluan sekolah berlandaskan kepada jenis sekolah, pengajiannya dan niche areas).
Autonomi yang diberikan juga merupakan autonomi terpimpin yang memerlukan kepada:
Pematuhan piawai yang berikut:
Akta Pendidikan 1996
Sistem Pendidikan Kebangsaan
Akta Tatacara Kewangan 1957, Pekeliling Perbendaharaan dan Garis Panduan dan Surat-surat Siaran
SKPM
Senarai Bidang Autonomi:
Pengurusan Sekolah
Pengurusan Sumber Manusia
Pengurusan Sumber Kewangan dan Sumber Fizikal
Pengurusan dan Pelaksanaan Kurikulum
Pengurusan dan Pelaksanaan Kokurikulum
Jaminan kualiti:
Bagi memastikan sekolah kluster sentiasa mempertingkatkan standard kualiti, jaminan kualiti di sekolah kluster akan menggunakan mekanisme kawalan luaran dan kawalan dalaman.
Peranan Agensi Lain
Sekolah Kluster akan memperluas peranan yang boleh dimainkan oleh PIBG, Lembaga Pengelola, Alumni dan NGO dalam aspek:
Biasiswa
Kewangan/Dana
Program Kecemerlangan Akademik
Program Kecemerlangan Kokurikulum
Program Kerjaya
IMPAK SEKOLAH KLUSTER
Sekolah kluster akan memberi impak yang positif kepada pendidikan negara dari segi:
Program Kecemerlangan Kokurikulum
Program Kerjaya
Pelajar sekolah cemerlang secara keseluruhan (holistic) dalam sistem: 5.8% daripada 5.2 juta pelajar
Lepasan sekolah kluster diterima masuk universiti ternama luar negara
Badan korporat dan agensi kerajaan berkeyakinan menaja pengajian lepasan sekolah kluster
Menyediakan asas kukuh melahirkan peneraju utama agen perubahan
Sebanyak 300 buah sekolah diiktiraf antarabangsa (3.1% daripada 9663 sekolah)
Model piawaian kepada sekolah dalam dan luar negara
Pemimpin berkualiti (3.1% daripada 9663 sekolah) dan guru yang cemerlang (6.9% daripada 350,000 guru)
Melonjakkan kecemerlangan institusi pendidikan di Malaysia
LATAR BELAKANG
Penubuhan Sekolah Kluster terkandung dalam Bab 9 Pelan Induk Pembangunan Pendidikan (PIPP) yang telah dilancarkan pada 16 Januari 2006. Pewujudan Sekolah Kluster adalah berdasarkan pendekatan kedua PIPP iaitu untuk mengembangkan sepenuhnya potensi sekolah dalam kluster kecemerlangan yang mekanismenya dinyatakan dalam Teras Strategik Ke-6, Melonjakkan Kecemerlangan Institusi Pendidikan. Tinjauan literatur menunjukkan bahawa amalan mengelompokkan sekolah dilaksanakan di luar negara untuk peningkatan kualiti pendidikan. Pengelompokan yang dilaksanakan di luar negara adalah berasaskan lokaliti ataupun kecemerlangan.
DEFINISI
Sekolah kluster ialah satu jenama yang diberi kepada sekolah yang dikenal pasti cemerlang dalam klusternya daripada aspek pengurusan sekolah dan kemenjadian murid. Pewujudan sekolah kluster bertujuan melonjakkan kecemerlangan sekolah dalam sistem pendidikan Malaysia dan membangun sekolah yang boleh dicontohi oleh sekolah dalam kluster yang sama dan sekolah lain di luar klusternya.
TUJUAN
Sekolah Kluster diwujudkan bagi melonjakkan kecemerlangan sekolah dalam sistem pendidikan Malaysia.
PELAKSANAAN
Terdapat tiga jawatankuasa yang ditubuhkan bagi melaksanakan konsep sekolah kluster. Jawatankuasa tersebut ialah:-
Jawatankuasa Pemilihan Sekolah - dipengerusikan oleh Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia
Panel Penasihat - dipengerusikan oleh YBhg. Tan Sri Datuk Seri Panglima Dr. Abdul Rahman Arshad
Jawatankuasa Pelaksana – dipengerusikan oleh Timbalan Ketua Pengarah Pelajaran Malaysia (Jabatan Sekolah)
Pelaksanaan sekolah kluster adalah berasaskan kepada proses desentralisasi yang melibatkan pengupayaan sekolah menerusi pemberian autonomi terpimpin. Pandangan stakeholder seperti PIBG, Alumi, pemimpin sekolah dan guru turut diambil kira dalam pelaksanaan sekolah kluster. Mereka telah terlibat secara langsung dalam Bengkel Autonomi Sekolah Kluster Kementerian Pelajaran Malaysia yang telah diadakan pada 19-20 Mac 2007. Panel Penasihat Sekolah Kluster pula akan membantu menyumbangkan kepakaran mereka bagi memastikan pelaksanaan sekolah kluster dapat berjalan dengan jayanya.
KRITERIA PEMILIHAN SEKOLAH KLUSTER
Pemilihan sekolah kluster akan dibuat berdasarkan kepada kluster berikut:
Sekolah Rendah yang terdiri daripada Sekolah Kebangsaan (SK), Sekolah Jenis Kebangsaan Cina (SJKC), Sekolah Jenis Kebangsaan Tamil (SJKT) dan Sekolah Orang Asli.
Sekolah Menengah yang terdiri daripada Sekolah Berasrama Penuh (SBP), Sekolah Menengah Teknik (SMT), Sekolah Menengah Kebangsaan Agama (SMKA), Sekolah Menengah Harian, Sekolah Premier, Sekolah Seratus Tahun, sekolah dalam persekitaran Putrajaya dan Cyberjaya, dan Sekolah Model Khas.
Sekolah Rendah Pendidikan Khas (SPK) dan Sekolah Menengah Pendidikan Khas (SMPK), dan Sekolah Menengah Pendidikan Khas Vokasional (SMPKV).
Sekolah Antarabangsa dan Sekolah Swasta
Institusi lepas menengah seperti Kolej Matrikulasi dan Institut Pendidikan Guru (IPG)
Pemilihan sekolah tersebut perlu memenuhi prasyarat dan syarat berikut:
Prasyarat Pertama
Pengukuran Standard Sekolah:
Sekolah mestilah mencapai sekurang-kurangnya Taraf Cemerlang berdasarkan Standard Kualiti Pendidikan Malaysia (SKPM)
Prasyarat Kedua
Kecemerlangan Kurikulum (Sekolah Menengah)
Gred Purata Sekolah (GPS) untuk peperiksaan awam PMR dan SPM 3 tahun berturut-turut:
SBP : GPS 2.5 dan ke bawah
SMKA : GPS 3.0 dan ke bawah
SMT : GPS 4.0 dan ke bawah
SM Harian : GPS 4.0 dan ke bawah
Kecemerlangan Kurikulum (Sekolah Rendah):
Sekolah Rendah Harian : 80% dan ke atas murid lulus semua mata pelajaran dalam UPSR, atau
Peratus kelulusan menunjukkan peningkatan; atau
GPS UPSR : 2 dan ke bawah
Syarat Pemilihan
Kecemerlangan murid dalam aspek:
Akademik
Kokurikulum
Sahsiah
Pengurusan sekolah berwawasan dan berkesan.
Pembangunan sumber terurus dan digunakan secara optimum.
Pemimpin sekolah mengamalkan kepimpinan berkualiti.
Pengurusan pengajaran dan pembelajaran yang berkesan.
Iklim sekolah kondusif untuk pembangunan modal insan.
Keberkesanan pelaksanaan program KPM
Sekolah berwatak
Sekolah yang memenuhi prasyarat dan syarat yang ditetapkan di atas boleh mengemukakan permohonan dan prosedur pemilihan adalah seperti berikut:
Langkah 1: Penerimaan pencalonan
Langkah 2: Penilaian menggunakan instrumen SKPM dan Annex
Langkah 3: Penentuan standard (standard fixing) oleh JK Pelaksana Sekolah Kluster
Langkah 4: Kesahan calon dalam Mesyuarat Hal-hal Profesional
Langkah 5: Calon dimaklumkan kepada Lembaga Penasihat
Langkah 6: Pengumuman oleh YB Menteri Pelajaran
PENGURUSAN SEKOLAH KLUSTER
Pemimpin sekolah kluster ialah:
Pengetua/Guru Besar (DG52/DGA 36)
Pemimpin yang terpilih memenuhi syarat pemimpin cemerlang
Jawatan: school-based post
Guru-guru sekolah kluster pula:
Memenuhi kriteria Guru Cemerlang
Prestasi mereka akan menentukan sama ada mereka kekal mengajar di Sekolah Kluster.
Boleh mendapatkan perkhidmatan pakar mengikut niche areas sekolah dalam bidang kokurikulum secara kontrak atau sambilan
Nisbah kelas: guru ialah 1:2
Kaedah pemilihan pelajar sekolah kluster:
Kluster SBP, SMT dan SMKA kekal seperti amalan sedia ada
Kluster lain, pengetua/guru besar diberi kuasa mengambil sejumlah kecil murid baru untuk bidang kebitaraan sekolah
Ujian saringan sekolah
Akauntabiliti Pemimpin Sekolah berpandukan:
Key Performance Indicator (KPI)
Pengurusan sumber manusia dan fizikal
Sumber kewangan
Pembangunan profesionalisme staf
Program kurikulum dan kokurikulum berkesan
Lulusan sekolah berkualiti: pencapaian akademik, kokurikulum dan sahsiah.
TOR Sekolah Kluster
Autonomi Sekolah:
Jenis Autonomi yang diberikan kepada sekolah berbentuk:
Umum (untuk semua sekolah)
Khusus (mengikut keperluan sekolah berlandaskan kepada jenis sekolah, pengajiannya dan niche areas).
Autonomi yang diberikan juga merupakan autonomi terpimpin yang memerlukan kepada:
Pematuhan piawai yang berikut:
Akta Pendidikan 1996
Sistem Pendidikan Kebangsaan
Akta Tatacara Kewangan 1957, Pekeliling Perbendaharaan dan Garis Panduan dan Surat-surat Siaran
SKPM
Senarai Bidang Autonomi:
Pengurusan Sekolah
Pengurusan Sumber Manusia
Pengurusan Sumber Kewangan dan Sumber Fizikal
Pengurusan dan Pelaksanaan Kurikulum
Pengurusan dan Pelaksanaan Kokurikulum
Jaminan kualiti:
Bagi memastikan sekolah kluster sentiasa mempertingkatkan standard kualiti, jaminan kualiti di sekolah kluster akan menggunakan mekanisme kawalan luaran dan kawalan dalaman.
Peranan Agensi Lain
Sekolah Kluster akan memperluas peranan yang boleh dimainkan oleh PIBG, Lembaga Pengelola, Alumni dan NGO dalam aspek:
Biasiswa
Kewangan/Dana
Program Kecemerlangan Akademik
Program Kecemerlangan Kokurikulum
Program Kerjaya
IMPAK SEKOLAH KLUSTER
Sekolah kluster akan memberi impak yang positif kepada pendidikan negara dari segi:
Program Kecemerlangan Kokurikulum
Program Kerjaya
Pelajar sekolah cemerlang secara keseluruhan (holistic) dalam sistem: 5.8% daripada 5.2 juta pelajar
Lepasan sekolah kluster diterima masuk universiti ternama luar negara
Badan korporat dan agensi kerajaan berkeyakinan menaja pengajian lepasan sekolah kluster
Menyediakan asas kukuh melahirkan peneraju utama agen perubahan
Sebanyak 300 buah sekolah diiktiraf antarabangsa (3.1% daripada 9663 sekolah)
Model piawaian kepada sekolah dalam dan luar negara
Pemimpin berkualiti (3.1% daripada 9663 sekolah) dan guru yang cemerlang (6.9% daripada 350,000 guru)
Melonjakkan kecemerlangan institusi pendidikan di Malaysia
Thursday, January 7, 2010
PENGURUSAN ORGANISASI (SEKOLAH)
Organisasi adalah kelompok yang merangkumi manusia, bahan-bahan, peralatan dan pelbagai kemudahan yang diselaraskan agar mencapai sesuatu matlamat yang spesifik yang ditetapkan. Dalam usaha untuk mencapai matlamat sesebuah organisasi seperti sekolah berbagai fungsi pengurusan telah dilaksanakan oleh pihak pentadbir. Salah satu fungsi pengurusan yang amat dititik beratkan seperti yang dipelopori oleh Henri Fuyol ialah mengetuai(leading) iaitu mengarahkan dan memotivasi semua pihak yang terlibat untuk mencapai keputusan yang cemerlang dalam setiap peperiksaan umum. Dalam aspeks ini dua sumber manusia yang menjadi fokus pihak pentadbir ialah guru dan pelajar. Untuk pelajar berbagai bentuk motivasi seperti kursus, ceramah dan sesi kaunseling dijalankan untuk meningkatkan motivasi pelajar untuk belajar bersungguh-sungguh. Apa yang cuba diterapkan oleh pentadbir kepada pelajar-pelajar dalam konteks ini ialah mewujudkan disiplin kendiri di kalangan pelajar-pelajar seperti yang disebut oleh Ee Ah Meng dalam bukunya Pedagogi- Satu Pengenalan. Di samping itu pelajar-pelajar yang mencapai keputusan yang cemerlang biasanya diberikan ganjaran seperti hadiah-hadiah buku dan juga wang tunai. Ganjaran ini biasanya diberikan pada waktu perhimpunan rasmi atau pada Hari Anugerah Cemerlang untuk meningkatkan self-esteem pelajar-pelajar yang cemerlang agar ia menjadi contoh kepada pelajar-pelajar lain untuk berusaha bagi mencapai keputusan yang cemerlang. Terdapat juga pentadbir di sekolah-sekolah yang menyediakan pakej pelancongan kepada pelajar-pelajar yang cemerlang untuk mengikuti rombongan sambil belajar atau pakej perkhemahan secara percuma. Pelajar-pelajar yang cemerlang juga sering diberikan pujian di khalayak ramai untuk menggalakkan mereka berusaha dengan lebih gigih lagi di samping menggalakkan pelajar-pelajar lain mengikuti contoh baik yang ditunjukkan mereka.
Bagi guru-guru pula pihak pentadbir biasanya mencalonkan guru-guru yang berprestasi tinggi untuk mendapat anugerah cemerlang yang diwujudkan oleh kerajaan walaupun perlaksaannya menimbulkan pelbagai kontrovosi. Ini secara tidak langsung dapat memotivasikan guru-guru untuk berusaha bersungguh-sungguh bagi mencapai keputusan peperiksaan awam mahupun keputusan pertandingan kokurikulum yang cemerlang kepada pelajar-pelajar. Terdapat juga pentadbir di sekolah-sekolah yang mewujudkan anugerah khas kepada guru-guru yang cemerlang yang disampaikan pada hari-hari tertentu seperti pada Hari Guru atau pada waktu perhimpunan rasmi. Wujud juga pentadbir-pentadbir yang tidak lokek memberikan pujian kepada guru-guru yang mencapai sesuatu kejayaan dalam sebarang aktiviti yang mereka ceburi. Namun begitu jika dilihat dari sudut kawalan pengurusan(management control) yang melibatkan arahan dan penyeliaan kerja seperti yang disebutkan oleh John Child dalam bukunya Organization- A Guide To Problems And Practice, pihak pentadbir perlu memberikan penerangan yang jelas kepada guru-guru tentang halatuju dan matlamat yang ingin dicapai pada sesuatu masa agar dapat mereka bekerja seiring dengan kehendak pihak pentadbir. Selain itu mewujudkan persekitaran kerja yang kondusif merupakan suatu bentuk motivasi yang amat diperlukan oleh guru-guru kerana ini akan dapat menimbulkan perasaan ‘sense of belonging’ yang dapat menggerakkan mereka untuk bekerja lebih gigih lagi. Satu lagi bentuk motivasi yang dilakukan oleh pentadbir ialah mewujudkan hubungan interpersonal yang mesra serta bertolak ansur dalam menyelesaikan sesuatu masalah mahupun konflik yang timbul.
Walaupun kesan motivasi yang diterapkan oleh pentadbir amat sukar untuk diukur dari segi ‘performance’ guru-guru kerana ia bersifat subjektif namun ia dapat diterjemahkan dalam bentuk pencapaian pelajar-pelajar dalam peperiksaan umum dan juga pencapaian mereka dalam pertandingan kokurikulum. Sekolah-sekolah yang mempunyai guru-guru yang bermotivasi tinggi akan mencapai keputusan peperiksaan yang lebih baik daripada sekolah-sekolah yang mempunyai guru-guru yang kurang bermotivasi kerana kumpulan guru-guru yang bermotivasi tinggi sanggup berusaha ke tahap yang maksimum seperti mengadakan kelas-kelas tambahan secara sukarela, menyediakan bahan-bahan pengajaran yang berkualiti kepada pelajar-pelajar, memantau keputusan pelajar-pelajar, mengadakan kelas-kelas pemulihan dan pengayaan serta mempunyai sifat empati terhadap pelajar-pelajar. Begitu juga dalam bidang kokurikulum, guru-guru yang bermotivasi tinggi sanggup mengadakan latihan kokurikulum di luar waktu persekolah secara konsisten dan begitu mengambil berat tentang pelajar-pelajar yang mereka bimbing. Kesemua ini akan menghasilkan keputusan yang baik khususnya dalam peperiksaan umum yang menjadi agenda utama persekolahan masakini.
Jika dilihat keperluan motivasi dalam organisasi sekolah pada masakini amat jelas kepada kita bahawa pentadbir sekolah perlu memahami keperluan motivasi di kalangan pelajar dan guru ke arah mencapai matlamat sekolah yang telah ditetapkan. Pengetahuan tentang tingkahlaku manusia berdasarkan keperluan manusia yang bertingkat-tingkat seperti Model Maslow akan memudahkan pentadbir untuk memotivasikan guru dan pelajar. Penyediaan tempat belajar/bekerja yang kondusif seperti penyediaan ruang, cahaya hawa dingin dan lain lagi akan memenuhi keperluan fisiologi individu. Persekitaran kerja/belajar yang selamat akan memberikan kepuasan kepada pelajar/guru untuk berusaha dengan bersungguh-sungguh kerana keperluan keselamatan yang terjamin. Galakan penyertaan guru-guru dalam merancang matlamat sekolah akan memberikan kepuasan sosial kepada guru-guru untuk memberikan sumbangan yang berkesan kepada sekolah. Pujian, pemberian tugas/tanggungjawab yang besar dan mencabar serta sokongan untuk kenaikan pangkat oleh pentadbir akan memotivasikan guru-guru dalam mencapai keperluan harga diri di sekolah. Penyediaan peluang melalui program latihan dan pembangunan kerjaya oleh pentadbir kepada guru-guru pula akan menggalakkan mereka berusaha untuk mencapai kesempurnaan diri yang akhirnya boleh disumbangkan kepada usaha untuk mencapai matlamat sekolah.
Kesemua insentif yang diberikan kepada guru/pelajar ini akan menggerakkan mereka bekerja/belajar dengan lebih gigih kerana wujudnya motivasi secara ekstrinsik ataupun intrinsik. Motivasi secara ekstrinsik akan menjadi daya penggerak(driving force) kepada guru/pelajar untuk mendapat ganjaran dalam bentuk kewangan, faedah, pangkat, pujian dan status simbol dalam komuniti di sekolah. Motivasi secara intrinsik pula akan memberikan kepuasan dalam diri guru/pelajar untuk mendapat harga diri yang tinggi serta mencapai kesempurnaan diri yang diinginkan. Kesemua faktor-faktor motivasi diri seperti keperluan, kepuasan, harapan dan sasaran yang digabungjalinkan dengan kebolehan untuk melaksanakan tugas ini akan membuahkan hasil yang diharapkan dalam organisasi sekolah. Kejayaan untuk memenuhi matlamat yang ditetapkan dalam organisasi sekolah akan mencerminkan kecekapan dan keberkesanan pengurusan pentadbir di sekolah dalam mengurus sumber manusia yang ada.
Dalam konteks pekerjaan guru pula, walaupun aktiviti pembelajaran boleh berlaku di dalam bilik darjah tanpa adanya motivasi oleh guru-guru namun adalah amat penting bagi guru-guru untuk mengenalpasti keperluan dan penggerak yang dapat disalurkan untuk mengubah sikap pelajar bagi meningkatkan prestasi mereka dalam pelajaran mahupun dalam aktiviti kokurikulum. Kesedaran tentang sasaran yang ingin dicapai dan insentif yang bakal diperolehi pelajar adalah faktor motivasi yang kuat yang dapat menggerakkan mereka untuk berusaha bersungguh-sungguh dalam setiap bidang yang mereka ceburi seperti yang disebut oleh John W. Newstrom dalam bukunya Organizational Behavior- Human Behavior At Work. Di sekolah guru-guru dapat memotivasikan pelajar-pelajar dengan cara mewujudkan interaksi yang berbentuk integrasi dan mengelakkan interaksi berbentuk dominatif. Interaksi guru dengan pelajar dalam bentuk integrasi semasa menyoal, menerima, memuji dan menggalakkan penyertaan pelajar akan mewujudkan suasana bilik darjah yang tenang dan selesa untuk pembelajaran kerana tuntutan keperluan fisioloi, keselamatan malah keperluan sosial telah dipenuhi. Pendekatan melalui motivasi secara intrinsik mahupun ekstrinsik oleh guru-guru dalam pengajaran dan pembelajaran akan menimbulkan keinginan pelajar-pelajar untuk meningkatkan usaha mereka bagi mencapai kejayan yang cemerlang dalam bidang akademik ataupun kokurikulum.
Kejayaan untuk memotivasikan individu yang berbeza adalah bergantung kepada kaedah perlaksanaan motivasi yang dipraktikkan kerana setiap individu yang berbeza memerlukan keperluan hidup ataupun kepuasan dalam hidup yang berbeza. Mungkin individu yang sering dikritik akan berasa teruja untuk berusaha dengan gigih apabila diberikan pujian sebaliknya individu yang sering mencipta kejayaan sudah lali dengan pujian sebaliknya memerlukan motivasi berbentuk harga diri yang tinggi ataupun kesempurnaan diri.
Sebagai kesimpulan dapat disebutkan bahawa motivasi dalam organisasi sekolah perlu diberikan perhatian oleh pentadbir untuk menggerakkan guru dan pelajar bagi mencapai matlamat sekolah yang telah ditetapkan. Bagi guru pula motivasi terhadap pelajar untuk mereka belajar ataupun berkecimpung dalam bidang kokurikulum adalah penting untuk mencapai prestasi yang diharapkan.
Bagi guru-guru pula pihak pentadbir biasanya mencalonkan guru-guru yang berprestasi tinggi untuk mendapat anugerah cemerlang yang diwujudkan oleh kerajaan walaupun perlaksaannya menimbulkan pelbagai kontrovosi. Ini secara tidak langsung dapat memotivasikan guru-guru untuk berusaha bersungguh-sungguh bagi mencapai keputusan peperiksaan awam mahupun keputusan pertandingan kokurikulum yang cemerlang kepada pelajar-pelajar. Terdapat juga pentadbir di sekolah-sekolah yang mewujudkan anugerah khas kepada guru-guru yang cemerlang yang disampaikan pada hari-hari tertentu seperti pada Hari Guru atau pada waktu perhimpunan rasmi. Wujud juga pentadbir-pentadbir yang tidak lokek memberikan pujian kepada guru-guru yang mencapai sesuatu kejayaan dalam sebarang aktiviti yang mereka ceburi. Namun begitu jika dilihat dari sudut kawalan pengurusan(management control) yang melibatkan arahan dan penyeliaan kerja seperti yang disebutkan oleh John Child dalam bukunya Organization- A Guide To Problems And Practice, pihak pentadbir perlu memberikan penerangan yang jelas kepada guru-guru tentang halatuju dan matlamat yang ingin dicapai pada sesuatu masa agar dapat mereka bekerja seiring dengan kehendak pihak pentadbir. Selain itu mewujudkan persekitaran kerja yang kondusif merupakan suatu bentuk motivasi yang amat diperlukan oleh guru-guru kerana ini akan dapat menimbulkan perasaan ‘sense of belonging’ yang dapat menggerakkan mereka untuk bekerja lebih gigih lagi. Satu lagi bentuk motivasi yang dilakukan oleh pentadbir ialah mewujudkan hubungan interpersonal yang mesra serta bertolak ansur dalam menyelesaikan sesuatu masalah mahupun konflik yang timbul.
Walaupun kesan motivasi yang diterapkan oleh pentadbir amat sukar untuk diukur dari segi ‘performance’ guru-guru kerana ia bersifat subjektif namun ia dapat diterjemahkan dalam bentuk pencapaian pelajar-pelajar dalam peperiksaan umum dan juga pencapaian mereka dalam pertandingan kokurikulum. Sekolah-sekolah yang mempunyai guru-guru yang bermotivasi tinggi akan mencapai keputusan peperiksaan yang lebih baik daripada sekolah-sekolah yang mempunyai guru-guru yang kurang bermotivasi kerana kumpulan guru-guru yang bermotivasi tinggi sanggup berusaha ke tahap yang maksimum seperti mengadakan kelas-kelas tambahan secara sukarela, menyediakan bahan-bahan pengajaran yang berkualiti kepada pelajar-pelajar, memantau keputusan pelajar-pelajar, mengadakan kelas-kelas pemulihan dan pengayaan serta mempunyai sifat empati terhadap pelajar-pelajar. Begitu juga dalam bidang kokurikulum, guru-guru yang bermotivasi tinggi sanggup mengadakan latihan kokurikulum di luar waktu persekolah secara konsisten dan begitu mengambil berat tentang pelajar-pelajar yang mereka bimbing. Kesemua ini akan menghasilkan keputusan yang baik khususnya dalam peperiksaan umum yang menjadi agenda utama persekolahan masakini.
Jika dilihat keperluan motivasi dalam organisasi sekolah pada masakini amat jelas kepada kita bahawa pentadbir sekolah perlu memahami keperluan motivasi di kalangan pelajar dan guru ke arah mencapai matlamat sekolah yang telah ditetapkan. Pengetahuan tentang tingkahlaku manusia berdasarkan keperluan manusia yang bertingkat-tingkat seperti Model Maslow akan memudahkan pentadbir untuk memotivasikan guru dan pelajar. Penyediaan tempat belajar/bekerja yang kondusif seperti penyediaan ruang, cahaya hawa dingin dan lain lagi akan memenuhi keperluan fisiologi individu. Persekitaran kerja/belajar yang selamat akan memberikan kepuasan kepada pelajar/guru untuk berusaha dengan bersungguh-sungguh kerana keperluan keselamatan yang terjamin. Galakan penyertaan guru-guru dalam merancang matlamat sekolah akan memberikan kepuasan sosial kepada guru-guru untuk memberikan sumbangan yang berkesan kepada sekolah. Pujian, pemberian tugas/tanggungjawab yang besar dan mencabar serta sokongan untuk kenaikan pangkat oleh pentadbir akan memotivasikan guru-guru dalam mencapai keperluan harga diri di sekolah. Penyediaan peluang melalui program latihan dan pembangunan kerjaya oleh pentadbir kepada guru-guru pula akan menggalakkan mereka berusaha untuk mencapai kesempurnaan diri yang akhirnya boleh disumbangkan kepada usaha untuk mencapai matlamat sekolah.
Kesemua insentif yang diberikan kepada guru/pelajar ini akan menggerakkan mereka bekerja/belajar dengan lebih gigih kerana wujudnya motivasi secara ekstrinsik ataupun intrinsik. Motivasi secara ekstrinsik akan menjadi daya penggerak(driving force) kepada guru/pelajar untuk mendapat ganjaran dalam bentuk kewangan, faedah, pangkat, pujian dan status simbol dalam komuniti di sekolah. Motivasi secara intrinsik pula akan memberikan kepuasan dalam diri guru/pelajar untuk mendapat harga diri yang tinggi serta mencapai kesempurnaan diri yang diinginkan. Kesemua faktor-faktor motivasi diri seperti keperluan, kepuasan, harapan dan sasaran yang digabungjalinkan dengan kebolehan untuk melaksanakan tugas ini akan membuahkan hasil yang diharapkan dalam organisasi sekolah. Kejayaan untuk memenuhi matlamat yang ditetapkan dalam organisasi sekolah akan mencerminkan kecekapan dan keberkesanan pengurusan pentadbir di sekolah dalam mengurus sumber manusia yang ada.
Dalam konteks pekerjaan guru pula, walaupun aktiviti pembelajaran boleh berlaku di dalam bilik darjah tanpa adanya motivasi oleh guru-guru namun adalah amat penting bagi guru-guru untuk mengenalpasti keperluan dan penggerak yang dapat disalurkan untuk mengubah sikap pelajar bagi meningkatkan prestasi mereka dalam pelajaran mahupun dalam aktiviti kokurikulum. Kesedaran tentang sasaran yang ingin dicapai dan insentif yang bakal diperolehi pelajar adalah faktor motivasi yang kuat yang dapat menggerakkan mereka untuk berusaha bersungguh-sungguh dalam setiap bidang yang mereka ceburi seperti yang disebut oleh John W. Newstrom dalam bukunya Organizational Behavior- Human Behavior At Work. Di sekolah guru-guru dapat memotivasikan pelajar-pelajar dengan cara mewujudkan interaksi yang berbentuk integrasi dan mengelakkan interaksi berbentuk dominatif. Interaksi guru dengan pelajar dalam bentuk integrasi semasa menyoal, menerima, memuji dan menggalakkan penyertaan pelajar akan mewujudkan suasana bilik darjah yang tenang dan selesa untuk pembelajaran kerana tuntutan keperluan fisioloi, keselamatan malah keperluan sosial telah dipenuhi. Pendekatan melalui motivasi secara intrinsik mahupun ekstrinsik oleh guru-guru dalam pengajaran dan pembelajaran akan menimbulkan keinginan pelajar-pelajar untuk meningkatkan usaha mereka bagi mencapai kejayan yang cemerlang dalam bidang akademik ataupun kokurikulum.
Kejayaan untuk memotivasikan individu yang berbeza adalah bergantung kepada kaedah perlaksanaan motivasi yang dipraktikkan kerana setiap individu yang berbeza memerlukan keperluan hidup ataupun kepuasan dalam hidup yang berbeza. Mungkin individu yang sering dikritik akan berasa teruja untuk berusaha dengan gigih apabila diberikan pujian sebaliknya individu yang sering mencipta kejayaan sudah lali dengan pujian sebaliknya memerlukan motivasi berbentuk harga diri yang tinggi ataupun kesempurnaan diri.
Sebagai kesimpulan dapat disebutkan bahawa motivasi dalam organisasi sekolah perlu diberikan perhatian oleh pentadbir untuk menggerakkan guru dan pelajar bagi mencapai matlamat sekolah yang telah ditetapkan. Bagi guru pula motivasi terhadap pelajar untuk mereka belajar ataupun berkecimpung dalam bidang kokurikulum adalah penting untuk mencapai prestasi yang diharapkan.
PENETAPAN MATLAMAT SEKOLAH
Matlamat ialah sasaran dan objektif yang ingin dicapai pada masa hadapan. Matlamat yang jelas akan membantu pekerja/guru memberikan perhatian terhadap apa yang ingin dicapai dalam sesebuah organisasi/sekolah. Matlamat yang jelas juga akan menggalakkan penyediaan rancangan yang baik dari segi agihan sumber seperti kewangan, masa dan tenaga yang diperlukan untuk mencapai kejayaan. Matlamat merupakan model motivasi kepada guru-guru di sekolah untuk mengubah tingkahlaku/usaha mereka untuk mencapai sasaran yang ditetapkan. Penetapan matlamat yang jelas merupakan motivasi kepada guru-guru kerana akan wujud perbezaan prestasi kerja semasa dengan apa yang diharapkan oleh pihak pentadbir. Ini akan mewujudkan suasana ketegangan yang dapat dihilangkan selepas matlamat yang diingini tercapai. Mencapai matlamat yang ditetapkan juga dapat memberikan kepuasan kepada individu yang berusaha ke arah pencapaian matlamat itu. Di samping itu penetapan matlamat juga akan mewujudkan persaingan dan ‘self-esteem’ di kalangan individu yang seterusnya meningkatkan pertumbuhan keperluan diri seseorang. Individu yang berjaya mencapai matlamat yang ditetapkan akan berusaha untuk mencapai sasaran yang lebih tinggi lagi di masa hadapan. Kesemua ini akan memberikan implikasi positif dalam organisasi seperti sekolah di mana pencapaian dalam bidang akademik dan kokurikulum akan dapat ditingkatkan. Penglibatan secara menyeluruh setiap individu dalam organisasi seperti sekolah dalam merangka matlamat dan perancangan sekolah akan menimbulkan perasaan ‘self of belonging’ di kalangan guru-guru yang seterusnya akan memberikan kesan positif terhadap iklim di sekolah. Ini kerana matlamat yang ingin dicapai itu dapat diterima dan jelas kepada mereka. Adalah sesuatu yang memeranjatkan apabila kebanyakan pekerja bekerja lebih keras lagi apabila diberikan matlamat yang sukar dicapai berbanding matlamat yang mudah dicapai seperti yang diterangkan oleh Richard Fann. Justeru itu penetapan matlamat yang sukar tetapi boleh dicapai akan memberikan kesan positif kepada guru-guru untuk berusaha dengan lebih gigih bagi mencapai matlamat tersebut.
Namun begitu terdapat juga kelemahan di sebalik penetapan matlamat khususnya di sekolah kerana seringkali terjadi penetapan matlamat oleh pentadbir di sekolah hanya ditentukan oleh segelintir pihak sahaja. Ini akan mengakibatkan matlamat yang dingin dicapai itu tidak dapat diterima oleh semua pihak. Seringkali juga terjadi matlamat yang ditetapkan itu tidak jelas dan tidak dapat diukur. Ini menyukarkan guru-guru untuk meningkatkan tahap prestasi kerja mereka ataupun memantau kemajuan diri mereka kerana sasaran kerja yang ingin dicapai itu tidak jelas kepada mereka malah mereka sendiri tidak mengetahui bila matlamat itu tercapai. Semua situasi ini akan menjurus kepada rasa kurang selesa di kalangan guru-guru dan yang lebih kritikal lagi ia akan memberi kesan negatif terhadap pencapaian pelajar-pelajar dalam peperiksaan awam mahupun pertandingan kokurikulum yang disertai.
Penetapan matlamat yang jelas sebelum memulakan kerja tentulah akan mempengaruhi usaha yang dicurahkan oleh individu seperti guru dalam menjalankan rutin seharian. Matlamat yang jelas, dapat diterima dan mencabar tetapi mampu dicapai akan memudahkan guru untuk merancang strategi yang akan dilaksanakan bagi mencapai matlamat tersebut. Walaupun fungsi pengurusan yang pertama iaitu ‘planning’ telah ditetapkan oleh pentadbir namun guru-guru perlu merangka perancangan sendiri berdasarkan strategi induk yang dicadangkan kerana terdapat perbezaan kebolehan serta kemampuan di kalangan pelajar-pelajar di sekolah. Matlamat yang jelas dan diterima akan menjadi motivasi kepada guru-guru untuk memberikan fokus terhadap perkara-perkara tertentu serta mengetepikan perkara-perkara yang tidak menguntungkan kepada sekolah.
Dalam konteks profesion perguruan, matlamat yang sering ditentukan oleh pentadbir ialah sasaran pencapaian pelajar-pelajar dalam peperiksaan awam. Walaupun matlamat ini agak jelas dan dapat diukur namun begitu perancangan di peringkat awal selalunya hanya melibatkan segelintir individu seperti Pengetua, Penolong Kanan, Guru Kanan dan Ketua Panitia sahaja. Pandangan daripada guru-guru selalunya tidak diambil kira menyebabkan idea-idea yang bernas dibazirkan dan tidak dapat dipraktikkan di sekolah. Strategi-strategi yang dirangka seringkali tidak menepati kehendak semasa di sekolah malah ada Pengetua yang bersikap autokratik dalam menguruskan pentadbiran di sekolah. Di samping itu walaupun matlamat yang jelas, dapat diterima oleh semua pihak serta mencabar telah dirancang namun perkara asas dalam pengurusan iaitu pemantauan(monitoring) seringkali diabaikan. Pemantauan akan menyedarkan guru-guru terhadap peranan yang dimainkan oleh mereka dalam usaha untuk mencapai matlamat yang ditetapkan. Pemantauan yang dapat dilakukan di sekolah berbentuk pemantauan pentadbir terhadap guru dan pelajar serta pemantauan guru terhadap pelajar. Pemantauan yang konsisten akan memberikan maklumbalas terhadap kemajuan sesuatu perkara/program yang berjalan. Pemantauan prestasi guru-guru juga perlu dijalankan kerana terdapat guru-guru yang sentiasa ingin mengetahui tahap prestasi mereka dari semasa ke semasa. Kesemua faktor-faktor yang disebutkan di atas jika dilaksanakan dengan bersungguh-sungguh di sekolah akan memberikan pulangan hasil yang membanggakan kepada pihak sekolah.
Rumusan yang dapat diambil dari perbincangan di atas ialah penetapan matlamat yang jelas, boleh diterima serta mencabar merupakan aspek penting dalam menetukan kejayaan sesebuah organisasi seperti sekolah. Justeru itu pihak pentadbir perlu bijak merancang pentadbiran sesebuah sekolah selaras dengan matlamat yang ingin dicapai.
Namun begitu terdapat juga kelemahan di sebalik penetapan matlamat khususnya di sekolah kerana seringkali terjadi penetapan matlamat oleh pentadbir di sekolah hanya ditentukan oleh segelintir pihak sahaja. Ini akan mengakibatkan matlamat yang dingin dicapai itu tidak dapat diterima oleh semua pihak. Seringkali juga terjadi matlamat yang ditetapkan itu tidak jelas dan tidak dapat diukur. Ini menyukarkan guru-guru untuk meningkatkan tahap prestasi kerja mereka ataupun memantau kemajuan diri mereka kerana sasaran kerja yang ingin dicapai itu tidak jelas kepada mereka malah mereka sendiri tidak mengetahui bila matlamat itu tercapai. Semua situasi ini akan menjurus kepada rasa kurang selesa di kalangan guru-guru dan yang lebih kritikal lagi ia akan memberi kesan negatif terhadap pencapaian pelajar-pelajar dalam peperiksaan awam mahupun pertandingan kokurikulum yang disertai.
Penetapan matlamat yang jelas sebelum memulakan kerja tentulah akan mempengaruhi usaha yang dicurahkan oleh individu seperti guru dalam menjalankan rutin seharian. Matlamat yang jelas, dapat diterima dan mencabar tetapi mampu dicapai akan memudahkan guru untuk merancang strategi yang akan dilaksanakan bagi mencapai matlamat tersebut. Walaupun fungsi pengurusan yang pertama iaitu ‘planning’ telah ditetapkan oleh pentadbir namun guru-guru perlu merangka perancangan sendiri berdasarkan strategi induk yang dicadangkan kerana terdapat perbezaan kebolehan serta kemampuan di kalangan pelajar-pelajar di sekolah. Matlamat yang jelas dan diterima akan menjadi motivasi kepada guru-guru untuk memberikan fokus terhadap perkara-perkara tertentu serta mengetepikan perkara-perkara yang tidak menguntungkan kepada sekolah.
Dalam konteks profesion perguruan, matlamat yang sering ditentukan oleh pentadbir ialah sasaran pencapaian pelajar-pelajar dalam peperiksaan awam. Walaupun matlamat ini agak jelas dan dapat diukur namun begitu perancangan di peringkat awal selalunya hanya melibatkan segelintir individu seperti Pengetua, Penolong Kanan, Guru Kanan dan Ketua Panitia sahaja. Pandangan daripada guru-guru selalunya tidak diambil kira menyebabkan idea-idea yang bernas dibazirkan dan tidak dapat dipraktikkan di sekolah. Strategi-strategi yang dirangka seringkali tidak menepati kehendak semasa di sekolah malah ada Pengetua yang bersikap autokratik dalam menguruskan pentadbiran di sekolah. Di samping itu walaupun matlamat yang jelas, dapat diterima oleh semua pihak serta mencabar telah dirancang namun perkara asas dalam pengurusan iaitu pemantauan(monitoring) seringkali diabaikan. Pemantauan akan menyedarkan guru-guru terhadap peranan yang dimainkan oleh mereka dalam usaha untuk mencapai matlamat yang ditetapkan. Pemantauan yang dapat dilakukan di sekolah berbentuk pemantauan pentadbir terhadap guru dan pelajar serta pemantauan guru terhadap pelajar. Pemantauan yang konsisten akan memberikan maklumbalas terhadap kemajuan sesuatu perkara/program yang berjalan. Pemantauan prestasi guru-guru juga perlu dijalankan kerana terdapat guru-guru yang sentiasa ingin mengetahui tahap prestasi mereka dari semasa ke semasa. Kesemua faktor-faktor yang disebutkan di atas jika dilaksanakan dengan bersungguh-sungguh di sekolah akan memberikan pulangan hasil yang membanggakan kepada pihak sekolah.
Rumusan yang dapat diambil dari perbincangan di atas ialah penetapan matlamat yang jelas, boleh diterima serta mencabar merupakan aspek penting dalam menetukan kejayaan sesebuah organisasi seperti sekolah. Justeru itu pihak pentadbir perlu bijak merancang pentadbiran sesebuah sekolah selaras dengan matlamat yang ingin dicapai.
KESALAHAN DAN PENALTI BERHUBUNG NAZIR SEKOLAH
Institusi pendidikan yang menjalani proses pengajaran dan pembelajaran mengikut dasar-dasar yang ditetapkan bagi sesuatu institusi itu sering terdedah kepada kesalahan-kesalahan yang boleh membawa kepada penalti-penalti tertentu. Di antara kesalahan dan penalti yang termaktub di dalam Akta Pendidikan ialah kesalahan dan penalti berkaitan nazir. Kesalahan dan penalti yang berhubungan dengan nazir adalah disebabkan oleh kuasa am yang dimiliki oleh nazir yang dilantik oleh menteri. Seksyen 121 Akta Pendidikan 1996 iaitu kuasa am nazir sekolah ada menyebut bahawa ,
Bagi maksud membuat pemeriksaan ke atas institusi pendidikan di bawah Seksyen 117 , Ketua Nazir atau Nazir Sekolah (dalam seksyen ini disebut “Nazir”) boleh
a) pada bila-bila masa memasuki sesuatu institusi pendidikan; dan
b) menghendaki pengerusi lembaga pengelola atau pengelola atau mana-mana orang lain yang bertanggungjawab ke atas pengurusan institusi pendidikan itu atau guru atau pekerja atau orang yang ditemui di institusi pendidikan itu-
(i) mengemukakan bagi maksud pemeriksaannya mana-mana jadual waktu, sukatan pelajaran atau rekod yang berkaitan dengan mata pelajaran yang diajarkan atau yang akan diajarkan atau apa-apa buku, bahan, dokumen atau barang yang berhubungan dengan atau yang pada pendapat Nazir itu mungkin ada hubungan dengan pengajaran yang dijalankan di institusi pendidikan itu atau dengan pengurusan institusi pendidikan itu; dan
(ii) memberikan kepada Nazir itu apa-apa maklumat yang berhubungan dengan pengajaran di/ atau pengelolaan institusi pendidikan itu yang diminta oleh Nazir itu, dan yang pengerusi, pengelola atau orang lain yang bertanggungjawab ke atas pengurusan institusi pendidikan itu, guru, pekerja atau orang itu mempunyai kuasa untuk memberikan.
Berbekalkan kuasa yang diperuntukkan kepada Nazir untuk memasuki institusi pendidikan pada bila-bila masa serta boleh mendapatkan apa-apa maklumat berhubung pengajaran atau pengelolaan daripada seseorang yang bertanggungjawab bagi maksud pemeriksaan daripada pihak institusi pendidikan itu memungkinkan seseorang dalam institusi pendidikan itu terdedah kepada kesalahan dan boleh dikenakan penalti sebagaimana dinyatakan dalam Seksyen 134 Akta Pendidikan 1996.
Seksyen 134 Akta Pendidikan 1996 menyatakan bahawa seseorang yang-
a) menghalang atau menggendalakan Ketua Nazir atau Nazir Sekolah dalam menjalankan mana-mana kuasa yang diberikan kepadanya oleh seksyen 121. Contohnya seseorang yang menghalang Nazir memasuki kawasan sekolah dengan cara menutup pintu pagar sekolah agar Nazir tidak dapat memasuki kawasan sekolah boleh disabitkan kesalahan mengikut seksyen ini. Perbuatan menghalang Nazir menjalankan tugas ini merupakan suatu kesalahan yang besar kerana tugas-tugas yang dirancang untuk dilakukan pada waktu yang ditetapkan tidak dapat dilaksanakan mengikut perancangan. Bagi contoh menggendalakan Nazir menjalankan kuasa yang diberikan kepadanya pula, seseorang yang menghilangkan diri bagi maksud mengelak daripada pemeriksaan oleh Nazir apabila diminta untuk memberikan kerjasama dalam penyeliaan pengajaran kepada Nazir juga boleh disabitkan melalui seksyen ini. Perbuatan yang mengakibatkan sebahagian tugas Nazir tergendala akibat masa yang terbuang menunggu atau mencari seseorang itu juga boleh dikategorikan sebagai melakukan kesalahan yang besar dan boleh dikenakan penalti
b) enggan mengemukakan mana-mana jadual waktu, sukatan pelajaran, rekod, bahan, dokumen atau barang, atau enggan memberikan maklumat, dengan melanggar subperenggan 121(b)(ii); contohnya seperti enggan mengemukakan buku rekod pengajaran kepada Nazir apabila diminta untuk melakukannya atau menyembunyikan maklumat/dokumen yang diminta bagi maksud pemeriksaan oleh Nazir boleh disabitkan sebagai kesalahan mengikut Seksyen134 ini.
c) memberikan apa-apa maklumat yang palsu dalam apa-apa perkara yang material atau yang dia tahu adalah palsu atau yang dia tidak percayai adalah benar. Contoh memberikan maklumat palsu ialah menyatakan bahawa pengetua/guru besar menjalankan pengajaran di dalam bilik darjah mengikut jadual yang ditetapkan padahal realitinya pengetua/guru besar tersebut langsung tidak mempunyai jadual waktu pengajaran.
Jika Seksyen 134 Akta Pendidikan ini tidak dipatuhi maka seseorang itu dianggap telah melakukan suatu kesalahan dan boleh, apabila disabitkan, didenda tidak melebihi tiga puluh ribu ringgit atau dipenjarakan selama tidak melebihi dua tahun atau kedua-duanya sekali.
Melihat kepada kesalahan-kesalahan yang berkaitan dengan Seksyen 134 Akta Pendidikan 1996 ini iaitu
a) menghalang atau menggendalakan Nazir menjalankan kuasa yang diperuntukkan dalam Seksyen 121
b) enggan mengemukakan jadual waktu, sukatan pelajaran, rekod, buku, bahan, dokumen, barang atau maklumat
c) memberi maklumat palsu (dia tahu palsu atau dia percaya tidak benar)
memerlukan perhatian yang serius daripada warga institusi pendidikan khususnya pihak sekolah. Kesalahan-kesalahan yang mungkin dianggap remeh oleh sesetengah pihak malah mungkin ada yang tidak menyedari bahawa perbuatan-perbuatan tersebut di atas adalah suatu kesalahan memerlukan penjelasan yang mendalam daripada pentadbir institusi pendidikan terhadap kakitangannya. Jumlah penalti sehingga RM 30 000 atau penjara dua tahun atau kedua-duanya sekali perlu didedah dan ditekankan kepada warga oendidikan dalam mesyuarat ataupun taklimat yang dikendalikan oleh institusi pendidikan. Justeru itu kehadiran Nazir ke institusi pendidikan perlu dipandang dan ditangani dengan serius oleh semua warga institusi pendidikan. Pendedahan kepada Akta Pendidikan ataupun Peraturan Pendidikan perlu dilakukan dengan segera agar kesalahan-kesalahan berkaitan Seksyen 134 ini dapat dielakkan.
Pengetahuan tentang Peraturan Pendidikan (Kurikulum Kebangsaan) 1997 khususnya peraturan
a) Peraturan 6 – Jadual, sukatan pelajaran dan jadual waktu diadakan untuk pemeriksaan
b) Peraturan 7 – Guru perlu mengadakan salinan sukatan pelajaran yang diluluskan dan senarai murid-murid untuk pemeriksaan
c) Peraturan 8 – Buku rekod guru
d) Peraturan 9 – Jadual, sukatan pelajaran dan sebagainya dalam bahasa selain bahasa kebangsaan diterjemahkan ke dalam bahasa kebangsaan
e) Peraturan 10 – Jadual waktu perlu dipamerkan
perlu dimaklumkan kepada semua warga institusi pendidikan khususnya guru kerana penalti bagi kesalahan-kesalahan yang disabitkan berhubungan Pendidikan-Peraturan Pendidikan (Kurikulum Kebangsaan) 1997 di atas iaitu denda tidak melebihi RM 5 000 jika disabitkan adalah jauh lebih rendah berbanding kesalahan mengikut Seksyen 134 Akta Pendidikan. Justeru itu kakitangan/guru perlu mengelakkan diri daripada melakukan kesalahan mengikut Seksyen 314 Akta Pendidikan sebaliknya berusaha mematuhi Peraturan-Peraturan Pendidikan (Kurikulum Kebangsaan) 1997 kerana kegagalan mematuhi peraturan 6, 7, 8, 9 atau 10 hanya melibatkan jumlah wang tidak melebihi
RM 5 000. Dalam konteks ini penalti sebanyak RM 5 000 adalah jauh lebih ringan hukumannya jika disabitkan berbanding RM 30 000 mengikut Seksyen 134 Akta Pendidikan. Sehubungan itu kakitangan/guru perlulah bijak mengelakkan diri daripada disabitkan dengan kesalahan mengikut Seksyen 134 sebaliknya perlulah cuba mematuhi peraturan 6, 7, 8, 9 dan 10 Peraturan-Peraturan Pendidikan (Kurikulum Kebangsaan) 1997 kerana jika disabitkan kesalahan mengikut Peraturan Pendidikan 1997 pun jumlah penalti yang bakal dikenakan kepada kakitangan/guru tidaklah terlalu berat.
Bagi maksud membuat pemeriksaan ke atas institusi pendidikan di bawah Seksyen 117 , Ketua Nazir atau Nazir Sekolah (dalam seksyen ini disebut “Nazir”) boleh
a) pada bila-bila masa memasuki sesuatu institusi pendidikan; dan
b) menghendaki pengerusi lembaga pengelola atau pengelola atau mana-mana orang lain yang bertanggungjawab ke atas pengurusan institusi pendidikan itu atau guru atau pekerja atau orang yang ditemui di institusi pendidikan itu-
(i) mengemukakan bagi maksud pemeriksaannya mana-mana jadual waktu, sukatan pelajaran atau rekod yang berkaitan dengan mata pelajaran yang diajarkan atau yang akan diajarkan atau apa-apa buku, bahan, dokumen atau barang yang berhubungan dengan atau yang pada pendapat Nazir itu mungkin ada hubungan dengan pengajaran yang dijalankan di institusi pendidikan itu atau dengan pengurusan institusi pendidikan itu; dan
(ii) memberikan kepada Nazir itu apa-apa maklumat yang berhubungan dengan pengajaran di/ atau pengelolaan institusi pendidikan itu yang diminta oleh Nazir itu, dan yang pengerusi, pengelola atau orang lain yang bertanggungjawab ke atas pengurusan institusi pendidikan itu, guru, pekerja atau orang itu mempunyai kuasa untuk memberikan.
Berbekalkan kuasa yang diperuntukkan kepada Nazir untuk memasuki institusi pendidikan pada bila-bila masa serta boleh mendapatkan apa-apa maklumat berhubung pengajaran atau pengelolaan daripada seseorang yang bertanggungjawab bagi maksud pemeriksaan daripada pihak institusi pendidikan itu memungkinkan seseorang dalam institusi pendidikan itu terdedah kepada kesalahan dan boleh dikenakan penalti sebagaimana dinyatakan dalam Seksyen 134 Akta Pendidikan 1996.
Seksyen 134 Akta Pendidikan 1996 menyatakan bahawa seseorang yang-
a) menghalang atau menggendalakan Ketua Nazir atau Nazir Sekolah dalam menjalankan mana-mana kuasa yang diberikan kepadanya oleh seksyen 121. Contohnya seseorang yang menghalang Nazir memasuki kawasan sekolah dengan cara menutup pintu pagar sekolah agar Nazir tidak dapat memasuki kawasan sekolah boleh disabitkan kesalahan mengikut seksyen ini. Perbuatan menghalang Nazir menjalankan tugas ini merupakan suatu kesalahan yang besar kerana tugas-tugas yang dirancang untuk dilakukan pada waktu yang ditetapkan tidak dapat dilaksanakan mengikut perancangan. Bagi contoh menggendalakan Nazir menjalankan kuasa yang diberikan kepadanya pula, seseorang yang menghilangkan diri bagi maksud mengelak daripada pemeriksaan oleh Nazir apabila diminta untuk memberikan kerjasama dalam penyeliaan pengajaran kepada Nazir juga boleh disabitkan melalui seksyen ini. Perbuatan yang mengakibatkan sebahagian tugas Nazir tergendala akibat masa yang terbuang menunggu atau mencari seseorang itu juga boleh dikategorikan sebagai melakukan kesalahan yang besar dan boleh dikenakan penalti
b) enggan mengemukakan mana-mana jadual waktu, sukatan pelajaran, rekod, bahan, dokumen atau barang, atau enggan memberikan maklumat, dengan melanggar subperenggan 121(b)(ii); contohnya seperti enggan mengemukakan buku rekod pengajaran kepada Nazir apabila diminta untuk melakukannya atau menyembunyikan maklumat/dokumen yang diminta bagi maksud pemeriksaan oleh Nazir boleh disabitkan sebagai kesalahan mengikut Seksyen134 ini.
c) memberikan apa-apa maklumat yang palsu dalam apa-apa perkara yang material atau yang dia tahu adalah palsu atau yang dia tidak percayai adalah benar. Contoh memberikan maklumat palsu ialah menyatakan bahawa pengetua/guru besar menjalankan pengajaran di dalam bilik darjah mengikut jadual yang ditetapkan padahal realitinya pengetua/guru besar tersebut langsung tidak mempunyai jadual waktu pengajaran.
Jika Seksyen 134 Akta Pendidikan ini tidak dipatuhi maka seseorang itu dianggap telah melakukan suatu kesalahan dan boleh, apabila disabitkan, didenda tidak melebihi tiga puluh ribu ringgit atau dipenjarakan selama tidak melebihi dua tahun atau kedua-duanya sekali.
Melihat kepada kesalahan-kesalahan yang berkaitan dengan Seksyen 134 Akta Pendidikan 1996 ini iaitu
a) menghalang atau menggendalakan Nazir menjalankan kuasa yang diperuntukkan dalam Seksyen 121
b) enggan mengemukakan jadual waktu, sukatan pelajaran, rekod, buku, bahan, dokumen, barang atau maklumat
c) memberi maklumat palsu (dia tahu palsu atau dia percaya tidak benar)
memerlukan perhatian yang serius daripada warga institusi pendidikan khususnya pihak sekolah. Kesalahan-kesalahan yang mungkin dianggap remeh oleh sesetengah pihak malah mungkin ada yang tidak menyedari bahawa perbuatan-perbuatan tersebut di atas adalah suatu kesalahan memerlukan penjelasan yang mendalam daripada pentadbir institusi pendidikan terhadap kakitangannya. Jumlah penalti sehingga RM 30 000 atau penjara dua tahun atau kedua-duanya sekali perlu didedah dan ditekankan kepada warga oendidikan dalam mesyuarat ataupun taklimat yang dikendalikan oleh institusi pendidikan. Justeru itu kehadiran Nazir ke institusi pendidikan perlu dipandang dan ditangani dengan serius oleh semua warga institusi pendidikan. Pendedahan kepada Akta Pendidikan ataupun Peraturan Pendidikan perlu dilakukan dengan segera agar kesalahan-kesalahan berkaitan Seksyen 134 ini dapat dielakkan.
Pengetahuan tentang Peraturan Pendidikan (Kurikulum Kebangsaan) 1997 khususnya peraturan
a) Peraturan 6 – Jadual, sukatan pelajaran dan jadual waktu diadakan untuk pemeriksaan
b) Peraturan 7 – Guru perlu mengadakan salinan sukatan pelajaran yang diluluskan dan senarai murid-murid untuk pemeriksaan
c) Peraturan 8 – Buku rekod guru
d) Peraturan 9 – Jadual, sukatan pelajaran dan sebagainya dalam bahasa selain bahasa kebangsaan diterjemahkan ke dalam bahasa kebangsaan
e) Peraturan 10 – Jadual waktu perlu dipamerkan
perlu dimaklumkan kepada semua warga institusi pendidikan khususnya guru kerana penalti bagi kesalahan-kesalahan yang disabitkan berhubungan Pendidikan-Peraturan Pendidikan (Kurikulum Kebangsaan) 1997 di atas iaitu denda tidak melebihi RM 5 000 jika disabitkan adalah jauh lebih rendah berbanding kesalahan mengikut Seksyen 134 Akta Pendidikan. Justeru itu kakitangan/guru perlu mengelakkan diri daripada melakukan kesalahan mengikut Seksyen 314 Akta Pendidikan sebaliknya berusaha mematuhi Peraturan-Peraturan Pendidikan (Kurikulum Kebangsaan) 1997 kerana kegagalan mematuhi peraturan 6, 7, 8, 9 atau 10 hanya melibatkan jumlah wang tidak melebihi
RM 5 000. Dalam konteks ini penalti sebanyak RM 5 000 adalah jauh lebih ringan hukumannya jika disabitkan berbanding RM 30 000 mengikut Seksyen 134 Akta Pendidikan. Sehubungan itu kakitangan/guru perlulah bijak mengelakkan diri daripada disabitkan dengan kesalahan mengikut Seksyen 134 sebaliknya perlulah cuba mematuhi peraturan 6, 7, 8, 9 dan 10 Peraturan-Peraturan Pendidikan (Kurikulum Kebangsaan) 1997 kerana jika disabitkan kesalahan mengikut Peraturan Pendidikan 1997 pun jumlah penalti yang bakal dikenakan kepada kakitangan/guru tidaklah terlalu berat.
PENGETAHUAN PENGETUA DALAM ASPEK PERUNDANGAN SEKOLAH
Para pendidik, pengetua, guru besar dan pegawai perkhidmatan pelajaran sentiasa terdedah kepada keadaan yang boleh menyebabkan mereka melanggar peraturan dan undang-undang pelajaran. Ini adalah kerana mereka tidak faham atau tidak tahu tentang adanya peraturan dan undang-undang dalam pendidikan. Kadang-kadang mereka terperangkap dengan arahan-arahan yang bertentangan dengan undang-undang pendidikan. Pentadbir pendidikan di sekolah khasnya pengetua/guru besar tidak peka tentang peraturan-peraturan yang sedia ada dan tidak mengambil tindakan yang sepatutnya ke atas kakitangan atau pelajar-pelajar. Pengetahuan pengetua/guru besar yang terbatas dalam aspek perundangan pendidikan dikenal pasti sebagai punca yang menyebabkan sekolah sering didakwa oleh ibu bapa. Oleh itu, Tie Fatt Hee (2002) menyebut mentaliti sedia mengambil tindakan mahkamah ke ats guru-guru mahupun pentadbir sekolah adalah suatu unsur yang sudah meresap masuk ke dalam bidang pendidikan di Malaysia.
Dalam tugasan ini, beberapa aspek yang dikaji oleh Gordon H.R.D berkaitan pengetahuan pengetua tentang perundangan di sekolah akan dibincangkan. Aspek-aspek ini merangkumi 10 daripada 40 soalan kajian berkaitan pengetahuan pengetua yang mempunyai kekerapan paling tinggi untuk dijawab dengan tepat oleh pengetua.
i. Adakah penting kebolehan untuk membezakan penyalahgunaan kuasa dengan kecuaian?
Salah guna kuasa seperti mendapatkan bekalan daripada pembekal barangan tertentu di mana pengetua mempunyai kepentingan peribadi, menggunakan premis sekolah untuk tujuan kelas tambahan berbayar dan menggunakan kemudahan/alatan sekolah untuk tujuan peribadi merupakan salah guna kuasa yang sering berlaku di sekolah. Kecuaian pula lebih menjurus kepada kegagalan pengetua untuk bertindak sebagaimana yang dikehendaki mengikut garis panduan yang ditetapkan. Contohnya kecuaian pengetua dalam memastikan keselamatan pelajar di sekolah sehingga berlakunya kecederaan terhadap pelajar, kecuaian pengetua mengambil tindakan terhadap guru yang tidak hadir bertugas tanpa kebenaran dan kecuaian dalam pembayaran gaji kakitangan sehingga membawa kepada kerugian di pihak kerajaan. Implikasi perundangan berbeza yang bakal dihadapi oleh pengetua jika disabit kesalahan penyalahgunaan kuasa atau kecuaian perlu dihayati sepenuhnya oleh pengetua bagi mengelakkan mereka dikenakan tindakan.
ii. Adakah pengadu yang membuat aduan dilindungi oleh undang-undang? Dalam konteks pendidikan di Malaysia perkara ini tidak begitu jelas dipraktikkan kerana masyarakat pada umumnya tidak mahu terlibat ataupun takut untuk melibatkan diri dengan perkara-perkara yang membawa kepada tindakan undang-undang. Namun begitu sebagai pengetua, perkara ini perlu diberikan perhatian agar tindakan-tindakan yang bertentangan dengan peraturan mahupun undang-undang dapat diperbetulkan. Seterusnya ini akan membawa kepada wujudnya suasana yang kondusif di sekolah bagi mendidik pelajar-pelajar menjadi insan yang berguna.
iii. Bolehkah faktor jantina menjadi asas dalam pemilihan kaunselor di sekolah? Walaupun ‘gender bias’ merupakan agenda yang sering diperjuangkan oleh pertubuhan-pertubuhan wanita seperti ‘Sister Of Islam’ namun dalam bidang pendidikan di negara kita perkara ini tidak menampakkan kewujudan ‘bias’ yang ketara. Malah dalam pemilihan pemohon untuk menjawat jawatan guru, peluang untuk wanita terpilih dalam profesion ini adalah tinggi sehingga wujudnya kekurangan guru-guru lelaki di sekolah-sekolah tertentu. Bagi pemilihan kaunselor sekolah pula, di Malaysia perkara ini bergantung kepada pemilihan kursus yang dibuat oleh guru-guru semasa mengikuti latihan perguruan. Jadi tidak wujud ‘gender bias’ dalam pemilihan kaunselor di sekolah.
iv. Bolehkah sekolah menolak untuk menerima semula guru-guru yang disiasat untuk sesuatu kesalahan ?
Sebenarnya isu penerimaan semula guru-guru yang disiasat mengenai sesuatu kesalahan tidak timbul dalam kontek pendidikan di Malaysia. Pengetua tidak mempunyai kuasa untuk menolak kemasukan seseorang guru di sesebuah sekolah kerana bidang kuasa pengetua terbatas dalam kawasan sekolah sahaja. Arahan yang dikeluarkan oleh pihak yang lebih tinggi seperti arahan pertukaran guru yang dikeluarkan oleh Jabatan Pelajaran Negeri perlu dipatuhi dan dilaksanakan sepenuhnya. Kegagalan mematuhi arahan yang dikeluarkan oleh pihak yang lebih tinggi akan membawa kepada dakwaan ingkar perintah terhadap pengetua.
v. Bolehkah pihak sekolah menghalang hak guru-guru untuk menyiarkan pandangan mereka ?
Hak guru-guru untuk menyiarkan pandangan mereka khususnya dalam bidang penerbitan memerlukan kebenaran daripada kementerian/jabatan pelajaran. Walaubagaimanapun bagi penerbitan yang berbaur isu-isu sensitif yang bertentangan dengan dasar kerajaan seperti isu perkauman, politik, hasutan dan lainnya adalah dilarang sama sekali. Malah penerbitan yang sebegini boleh menyebabkan guru-guru berkenaan diambil tindakan oleh pihak bertanggungjawab. Pengetua tidak dapat menghalang hak guru-guru menerbitkan penerbitan yang bertentangan dengan dasar kerajaan tetapi peranan pengetua melaporkan kejadian-kejadian sebegini akan dapat memelihara martabat bidang perguruan.
vi. Jika ibu bapa mempunyai bantahan dari segi keagamaan terhadap sekolah, bolehkah mereka mengelak daripada menghantar anak-anak mereka ke sekolah ?
Pendidikan rendah di Malaysia wajib diberikan kepada kanak-kanak yang telah mencapai umur genap enam tahun pada 1 Januari. Justeru itu adalah menjadi tanggungjawab ibu bapa menghantar anak mereka ke sekolah apabila mencapai umur tersebut. Kegagalan ibu bapa mematuhi akta yang diperuntukkan ini akan membawa kepada hukuman denda tidak melebihi RM 5 000 atau penjara tidak melebihi enam bulan atau kedua-duanya sekali. Jadi di sini jelas sekali bahawa walaupun wujudnya bantahan daripada ibu bapa terhadap sekolah dalam apa jua perkara namun tanggungjawab menghantar anak ke sekolah rendah tidak akan terlepas.
vii. Bolehkah sekolah meminta pelajar melibatkan diri dalam khidmat masyarakat?
Pihak sekolah melalui pengetua boleh meminta pelajar untuk melibatkan diri dengan program khidmat masyarakat. Walaubagaimanapun pengetua perlulah mendapatkan kebenaran daripada ibu bapa terlebih dahulu untuk melibatkan anak-anak mereka dalam sesuatu program yang ingin dijalankan khususnya bagi aktiviti yang dijalankan diluar kawasan sekolah. Di samping itu pengetua hendaklah memastikan keselamatan pelajar-pelajar semasa menjalankan sesuatu aktiviti yang dijalankan. Kegagalan pengetua melaksanakan tanggungjawab mengenai keselamatan ini boleh mengakibatkan dakwaan kecuaian dikenakan terhadapnya jika berlaku kecederaan atau kematian terhadap pelajar.
viii. Bolehkah guru atau pelajar dianggap sebagai kakitangan awam ?
Guru memang merupakan kakitang awam yang dibayar gaji serta mempunyai hak dan keistimewaan tertentu untuk menjalankan tugas yang diamanahkan kepada mereka. Walaupun pelajar bukanlah kakitangan awam secara langsung namun hak serta keistimewaan yang diperuntukkan kepada mereka menjadikan mereka sebahagian daripada entiti dalam sistem pendidikan kita. Oleh itu kewujudan mereka dalam sistem ini perlu diberikan perhatian oleh pengetua agar hak serta keistimewaan mereka sentiasa dijaga.
ix. Adakah penerbitan itu dikritik jika ia mengandungi unsur-unsur yang bertentangan dengan nilai masyarakat?
Penerbitan yang mengandungi unsur-unsur lucah, bahasa kesat dan lainnya memanglah dikritik malah dalam keadaan tertentu perlu diharamkan. Dalam kontek ini pengetua hendaklah memastikan penerbitan di sekolah seperti buletin atau majalah sekolah tidak mempunyai unsur-unsur yang bertentangan dengan nilai masyarakat. Kepekaan pengetua memantau penerbitan yang dikeluarkan oleh pihak sekolah akan menghindarkan guru mahupun pelajar menyiarkan bahan-bahan yang terlarang di dalam penulisan mereka.
x. Bolehkah golongan minoriti disingkirkan apabila penurunan dalam keperluan berlaku ?
Penyingkiran golongan minoriti daripada sesebuah organisasi/sekolah adalah tidak sah dari segi undang-undang. Sebenarnya pengetua tidak mempunyai kuasa untuk menyingkirkan kakitangan di sekolah sebaliknya pengetua boleh melaporkan kepada Lembaga Tatatertib jika kakitangan melakukan kesalahan. Walaubagaimanapun pengetua mempunyai hak untuk menyingkirkan pelajar daripada bersekolah di sekolah berkenaan jika pelajar melakukan kesalahan sebagaimana yang diperuntukkan dalam Peraturan-Peraturan Pelajaran (Disiplin) Sekolah 1959. Namun begitu tidak wujud peruntukan yang membolehkan pengetua menyingkirkan kakitangan atau pelajar berkaitan golongan minoriti.
Sebagai kesimpulan daripada kajian oleh Gordon ini dapat dinyatakan bahawa pengetua serta semua guru perlu melengkapkan diri dengan pengetahuan perundangn pendidikan bagi berhadapan dengan kes-kes yang melibatkan semua warga sekolah khusunya kes-kes disiplin pelajar. Pihak Kementerian Pelajaran, Jabatan Pelajaran Negeri dan pihak sekolah sendiri perlu mengadakan kursus-kursus untuk mendedahkan guru-guru dengan aspek perundangan dalam pendidikan bagi mengelak daripada risiko dikenakan tindakan mahkamah.
Dalam tugasan ini, beberapa aspek yang dikaji oleh Gordon H.R.D berkaitan pengetahuan pengetua tentang perundangan di sekolah akan dibincangkan. Aspek-aspek ini merangkumi 10 daripada 40 soalan kajian berkaitan pengetahuan pengetua yang mempunyai kekerapan paling tinggi untuk dijawab dengan tepat oleh pengetua.
i. Adakah penting kebolehan untuk membezakan penyalahgunaan kuasa dengan kecuaian?
Salah guna kuasa seperti mendapatkan bekalan daripada pembekal barangan tertentu di mana pengetua mempunyai kepentingan peribadi, menggunakan premis sekolah untuk tujuan kelas tambahan berbayar dan menggunakan kemudahan/alatan sekolah untuk tujuan peribadi merupakan salah guna kuasa yang sering berlaku di sekolah. Kecuaian pula lebih menjurus kepada kegagalan pengetua untuk bertindak sebagaimana yang dikehendaki mengikut garis panduan yang ditetapkan. Contohnya kecuaian pengetua dalam memastikan keselamatan pelajar di sekolah sehingga berlakunya kecederaan terhadap pelajar, kecuaian pengetua mengambil tindakan terhadap guru yang tidak hadir bertugas tanpa kebenaran dan kecuaian dalam pembayaran gaji kakitangan sehingga membawa kepada kerugian di pihak kerajaan. Implikasi perundangan berbeza yang bakal dihadapi oleh pengetua jika disabit kesalahan penyalahgunaan kuasa atau kecuaian perlu dihayati sepenuhnya oleh pengetua bagi mengelakkan mereka dikenakan tindakan.
ii. Adakah pengadu yang membuat aduan dilindungi oleh undang-undang? Dalam konteks pendidikan di Malaysia perkara ini tidak begitu jelas dipraktikkan kerana masyarakat pada umumnya tidak mahu terlibat ataupun takut untuk melibatkan diri dengan perkara-perkara yang membawa kepada tindakan undang-undang. Namun begitu sebagai pengetua, perkara ini perlu diberikan perhatian agar tindakan-tindakan yang bertentangan dengan peraturan mahupun undang-undang dapat diperbetulkan. Seterusnya ini akan membawa kepada wujudnya suasana yang kondusif di sekolah bagi mendidik pelajar-pelajar menjadi insan yang berguna.
iii. Bolehkah faktor jantina menjadi asas dalam pemilihan kaunselor di sekolah? Walaupun ‘gender bias’ merupakan agenda yang sering diperjuangkan oleh pertubuhan-pertubuhan wanita seperti ‘Sister Of Islam’ namun dalam bidang pendidikan di negara kita perkara ini tidak menampakkan kewujudan ‘bias’ yang ketara. Malah dalam pemilihan pemohon untuk menjawat jawatan guru, peluang untuk wanita terpilih dalam profesion ini adalah tinggi sehingga wujudnya kekurangan guru-guru lelaki di sekolah-sekolah tertentu. Bagi pemilihan kaunselor sekolah pula, di Malaysia perkara ini bergantung kepada pemilihan kursus yang dibuat oleh guru-guru semasa mengikuti latihan perguruan. Jadi tidak wujud ‘gender bias’ dalam pemilihan kaunselor di sekolah.
iv. Bolehkah sekolah menolak untuk menerima semula guru-guru yang disiasat untuk sesuatu kesalahan ?
Sebenarnya isu penerimaan semula guru-guru yang disiasat mengenai sesuatu kesalahan tidak timbul dalam kontek pendidikan di Malaysia. Pengetua tidak mempunyai kuasa untuk menolak kemasukan seseorang guru di sesebuah sekolah kerana bidang kuasa pengetua terbatas dalam kawasan sekolah sahaja. Arahan yang dikeluarkan oleh pihak yang lebih tinggi seperti arahan pertukaran guru yang dikeluarkan oleh Jabatan Pelajaran Negeri perlu dipatuhi dan dilaksanakan sepenuhnya. Kegagalan mematuhi arahan yang dikeluarkan oleh pihak yang lebih tinggi akan membawa kepada dakwaan ingkar perintah terhadap pengetua.
v. Bolehkah pihak sekolah menghalang hak guru-guru untuk menyiarkan pandangan mereka ?
Hak guru-guru untuk menyiarkan pandangan mereka khususnya dalam bidang penerbitan memerlukan kebenaran daripada kementerian/jabatan pelajaran. Walaubagaimanapun bagi penerbitan yang berbaur isu-isu sensitif yang bertentangan dengan dasar kerajaan seperti isu perkauman, politik, hasutan dan lainnya adalah dilarang sama sekali. Malah penerbitan yang sebegini boleh menyebabkan guru-guru berkenaan diambil tindakan oleh pihak bertanggungjawab. Pengetua tidak dapat menghalang hak guru-guru menerbitkan penerbitan yang bertentangan dengan dasar kerajaan tetapi peranan pengetua melaporkan kejadian-kejadian sebegini akan dapat memelihara martabat bidang perguruan.
vi. Jika ibu bapa mempunyai bantahan dari segi keagamaan terhadap sekolah, bolehkah mereka mengelak daripada menghantar anak-anak mereka ke sekolah ?
Pendidikan rendah di Malaysia wajib diberikan kepada kanak-kanak yang telah mencapai umur genap enam tahun pada 1 Januari. Justeru itu adalah menjadi tanggungjawab ibu bapa menghantar anak mereka ke sekolah apabila mencapai umur tersebut. Kegagalan ibu bapa mematuhi akta yang diperuntukkan ini akan membawa kepada hukuman denda tidak melebihi RM 5 000 atau penjara tidak melebihi enam bulan atau kedua-duanya sekali. Jadi di sini jelas sekali bahawa walaupun wujudnya bantahan daripada ibu bapa terhadap sekolah dalam apa jua perkara namun tanggungjawab menghantar anak ke sekolah rendah tidak akan terlepas.
vii. Bolehkah sekolah meminta pelajar melibatkan diri dalam khidmat masyarakat?
Pihak sekolah melalui pengetua boleh meminta pelajar untuk melibatkan diri dengan program khidmat masyarakat. Walaubagaimanapun pengetua perlulah mendapatkan kebenaran daripada ibu bapa terlebih dahulu untuk melibatkan anak-anak mereka dalam sesuatu program yang ingin dijalankan khususnya bagi aktiviti yang dijalankan diluar kawasan sekolah. Di samping itu pengetua hendaklah memastikan keselamatan pelajar-pelajar semasa menjalankan sesuatu aktiviti yang dijalankan. Kegagalan pengetua melaksanakan tanggungjawab mengenai keselamatan ini boleh mengakibatkan dakwaan kecuaian dikenakan terhadapnya jika berlaku kecederaan atau kematian terhadap pelajar.
viii. Bolehkah guru atau pelajar dianggap sebagai kakitangan awam ?
Guru memang merupakan kakitang awam yang dibayar gaji serta mempunyai hak dan keistimewaan tertentu untuk menjalankan tugas yang diamanahkan kepada mereka. Walaupun pelajar bukanlah kakitangan awam secara langsung namun hak serta keistimewaan yang diperuntukkan kepada mereka menjadikan mereka sebahagian daripada entiti dalam sistem pendidikan kita. Oleh itu kewujudan mereka dalam sistem ini perlu diberikan perhatian oleh pengetua agar hak serta keistimewaan mereka sentiasa dijaga.
ix. Adakah penerbitan itu dikritik jika ia mengandungi unsur-unsur yang bertentangan dengan nilai masyarakat?
Penerbitan yang mengandungi unsur-unsur lucah, bahasa kesat dan lainnya memanglah dikritik malah dalam keadaan tertentu perlu diharamkan. Dalam kontek ini pengetua hendaklah memastikan penerbitan di sekolah seperti buletin atau majalah sekolah tidak mempunyai unsur-unsur yang bertentangan dengan nilai masyarakat. Kepekaan pengetua memantau penerbitan yang dikeluarkan oleh pihak sekolah akan menghindarkan guru mahupun pelajar menyiarkan bahan-bahan yang terlarang di dalam penulisan mereka.
x. Bolehkah golongan minoriti disingkirkan apabila penurunan dalam keperluan berlaku ?
Penyingkiran golongan minoriti daripada sesebuah organisasi/sekolah adalah tidak sah dari segi undang-undang. Sebenarnya pengetua tidak mempunyai kuasa untuk menyingkirkan kakitangan di sekolah sebaliknya pengetua boleh melaporkan kepada Lembaga Tatatertib jika kakitangan melakukan kesalahan. Walaubagaimanapun pengetua mempunyai hak untuk menyingkirkan pelajar daripada bersekolah di sekolah berkenaan jika pelajar melakukan kesalahan sebagaimana yang diperuntukkan dalam Peraturan-Peraturan Pelajaran (Disiplin) Sekolah 1959. Namun begitu tidak wujud peruntukan yang membolehkan pengetua menyingkirkan kakitangan atau pelajar berkaitan golongan minoriti.
Sebagai kesimpulan daripada kajian oleh Gordon ini dapat dinyatakan bahawa pengetua serta semua guru perlu melengkapkan diri dengan pengetahuan perundangn pendidikan bagi berhadapan dengan kes-kes yang melibatkan semua warga sekolah khusunya kes-kes disiplin pelajar. Pihak Kementerian Pelajaran, Jabatan Pelajaran Negeri dan pihak sekolah sendiri perlu mengadakan kursus-kursus untuk mendedahkan guru-guru dengan aspek perundangan dalam pendidikan bagi mengelak daripada risiko dikenakan tindakan mahkamah.
TEORI-TEORI MOTIVASI UNTUK PENTADBIR SEKOLAH
Pendahuluan
Motivasi memainkan peranan penting dalam menggerakkan pekerja-pekerja dalam sesebuah organisasi untuk mencapai sasaran yang ditetapkan. Kebolehan mengaplikasikan teori motivasi dalam konteks pekerjaan di sesebuah organisasi akan meningkatkan lagi produktiviti. Sehubungan itu adalah penting bagi pengurus-pengurus sumber manusia untuk melengkapkan diri dengan pengetahuan tentang teori-teori motivasi agar sumber manusia yang berada di dalam organisasi yang diuruskannya dapat dimotivasikan dengan efektif untuk menghasilkan pekerja-pekerja yang efisien dalam menjalankan tugas masing-masing.
Peranan sebagai pengurus di sekolah yang dipegang oleh pengetua/guru besar juga tidak terkecuali daripada tugas untuk memotivasikan pekerja(guru) dan pelajar-pelajar yang merupakan sumber manusia di sekolah untuk mencapai visi dan misi yang ditetapkan pada sesuatu masa. Pengetahuan yang luas tentang teori-teori motivasi membolehkan pengetua/guru besar memahami keperluan dan kekangan yang dihadapi oleh sumber manusia di bawahnya dalam menjalankan tugas masing-masing.
Guru-guru yang kurang produktif atau yang bermasalah akan cepat dikesan dan didekati oleh pentadbir yang berpengetahuan tentang teori-teori motivasi. Seterusnya masalah yang dihadapi akan dapat diatasi dengan segera dan guru yang bermasalah itu akan lebih bermotivasi untuk menjalankan tugas seharian. Ini akan memberikan implikasi yang positif terhadap pengajaran dan pembelajaran di dalam bilik darjah yang seterusnya meningkatkan pencapaian pelajar-pelajar di dalam peperiksaan.
Definisi Motivasi
Istilah motivasi berasal dariada perkataan Latin yang membawa maksud bergerak. Crow dan Crow (1983) mentafsirkan motivasi sebagai daya penggerak yang mempengaruhi banyaknya kepuasan atau gangguan yang dialami oleh seseorang dalam sebarang situasi yang dihadapi yang berkait rapat dengan dorongan dan minat yang dipenuhi atau dihalangi dalam diri seseorang. Hull (1943) pula mendefinisikan motivasi sebagai satu set pembolehubah yang menggiatkan tingkahlaku manusia dalam mengarahkan dan mengatur tingkahlaku ke-arah mencapai matlamat dan kepuasan kerja. Seterusnya Maniacal Jones (1955) mengaitkan motivasi dengan keadaan cara tingkahlaku digerakkan, digiatkan, dikekalkan, diarahkan dan dihentikan serta reaksi subjektif yang ada dalam diri individu semasa semua keadaan tersebut berlaku. Secara umumnya maksud motivasi dapat diringkaskan sebagai daya penggerak yang menggiatkan dan mengarahkan seseorang untuk melakukan sesuatu pekerjaan dengan lebih berkesan.
Motivasi dapat di kelaskan kepada dua jenis iaitu motivasi secara intrinsik dan motivasi secara ekstrinsik. Motivasi secara intrinsik merupakan dorongan ataupun desakan yang terbit daripada dalam diri individu yang berbentuk kepuasan ataupun kesempurnaan untuk melakukan sesuatu pekerjaaan/tugasan secara berkesan.
Motivasi secara ekstrinsik pula merupakan motivasi yang diwujudkan melalui ganjaran ataupun kebendaan yang diberikan setelah sesuatu pekerjaan/tugasan dapat dilakukan oleh seseorang dengan sempurna. Gabungan kedua-dua bentuk motivasi ini akan menghasilkan produktiviti yang maksimum terhadap pekerja dalam melakukan tugasan yang diamanahkan.
Kepentingan Motivasi
Motivasi adalah berkaitan dengan membangkitkan minat terhadap sesuatu pekerjaan/tugasan pada takat tertentu dalam sesuatu masa. Kepekaan pengurus/pentadbir untuk sentiasa berjaga-jaga terhadap rangsangan yang dapat menimbulkan perasaan ataupun kepuasan yang menyenangkan supaya minat pekerja dapat bertahan selama yang diperlukan dalam melakukan sesuatu pekerjaan/tugasan adalah amat penting. Pekerja-pekerja yang bermotivasi tinggi akan mempunyai kesanggupan untuk menggunakan segala tenaga, masa, pengalaman, pengetahuan malah wang yang dimiliki untuk mencapai sasaran kerja yang ditetapkan. Pekerja-pekerja yang bermotivasi juga akan dapat melakukan sesuatu pekerjaan/tgasan yang ditetapkan hanya dengan sedikit pengawasan dan tunjuk ajar. Ini dapat meningkatkan produktiviti sesebuah organisasi di samping mengurangkan kos operasi yang diperlukan. Motivasi tinggi yang dimiliki oleh pekerja juga akan menimbulkan perasaan ‘self of belonging’ terhadap organisasi di mana mereka bernaung. Ini akan mewujudkan persekitaran kerja yang kondusif dan selamat untuk bekerja di mana pekerja akan menjadi lebih kompeten dalam menghadapi cabaran yang bersifat global. Kesemua ini akan memberikan implikasi yang positif terhadap pencapaian sesebuah organisasi dalam mengejar visi dan misi yang ditetapkan.
Dalam konteks persekolahan dewasa ini adalah amat penting bagi pentadbir sekolah untuk menerapkan teori-teori motivasi yang bersesuaian dalam diri guru/pelajar di sekolah agar proses pengajaran/pembelajaran dapat berjalan dengan berkesan. Ini kerana proses psikologikal yang membangkitkan, mengarah dan mengekalkan tingkah laku positif terhadap pengajaran/pembelajaran di sekolah yang menjadi agenda utama persekolahan pada hari ini akan lebih berjaya.
Teori-Teori Motivasi
Beberapa teori motivasi yang popular seperti teori keperluan Maslow, teori X dan teori Y oleh Gregor Douglas , teori motivasi kesihatan Herzberg, teori ERG, teori keperluan Mc Clelland, teori pengharapan oleh Victor Vroom, teori keseimbangan Stacy Adams, teori penetapan matlamat oleh Edwin Locke dan teori atribusi Heider merupakan beberapa teori motivasi yang sering dibicarakan.
a) Teori Hirarki Keperluan Maslow
Abraham Maslow memperkenalkan teori motivasi tingkah laku manusia berdasarkan keperluan mereka. Keperluan-keperluan ini dapat diklasifikasikan kepada lima hirarki dalam memahami tingkah laku manusia. Lima keperluan ini ialah
i. keperluan fisiologi iaitu keperluan asas manusia untuk hidup seperti
makanan, minuman, tempat tinggal, seks dan sebagainya
ii. keperluan terhadap keselamatan yang merangkumi perlindungan diri serta kerjaya sama ada berbentuk fizikal ataupun emosi
iii. keperluan sosial berinteraksi dengan orang lain, diterima oleh orang lain, disayangi, mempunyai kawan dan rasa diperlukan
iv. keperluan penghormatan diri menjadikan diri berharga untuk sesebuah organisasi, berkeyakinan dan dihormati
v. keperluan kesempuranaan diri merujuk kepada keperluan membangunkan diri ke tahap yang maksimum dan kepuasan dalam menjalankan sesuatu perkara
Kesempurnaan Diri
Penghormatan Diri
Kasih Sayang/Sosial
Keselamatan
Fisiologi
Model Hirarki Keperluan Maslow
Berdasarkan model hirarki keperluan yang diperkenalkan oleh Maslow ini adalah
penting bagi pengurus/pentadbir untuk memahami keperluan setiap pekerja di bawahnya. Pengetahuan tentang keperluan pekerja akan membolehkan pengurus/pentadbir merangsang pekerja dengan memberikan ganjaran berbentuk keperluan yang diingini oleh pekerja bagi mendorong mereka menjalankan tugasan dengan cemerlang. Pekerja akan menjadi lebih teruja untuk mencapai setiap tingkat hirarki dengan melakukan kerja secara lebih produktif. Contohnya bagi sebuah organisasi sekolah yang memiliki guru yang memerlukan tingkat hirarki kasih sayang akan menjadi lebih produktif dalam melakukan tugasan di sekolah jika kejayaan yang dicapainya diberikan perhatian dan pujian oleh pengetua/guru besar.
b) Teori X Dan Teori Y
Douglas Mc Gregor yang mengasaskan Teori X dan Teori Y mengandaikan bahawa pekerja mempunyai dua persepsi terhadap kerja yang mereka lakukan
di mana teori X menggambarkan pekerja besifat negatif dalam menjalankan tugasan mereka. Teori Y pula menggambarkan pekerja sebagai manusia yang bersifat positif terhadap kerja yang diamanahkan kepada mereka.
i. Teori X
Mengikut teori X pekerja mempunyai sifat tidak suka bekerja, malas,
tidak suka kepada tanggungjawab dan mesti dipaksa untuk melaksanakan sesuatu pekerjaan yang diberikan. Pekerja akan cuba menolak tanggungjawab yang diberikan kecuali setelah mendapat arahan yang formal. Pekerja lebih bersifat mengutamakan keselamatan dan tidak bermotivasi untuk mencapai cita-cita tinggi.
ii. Teori Y
Teori Y mengandaikan pekerja mempunyai sifat sukakan kerja, kreatif, cuba mencari tanggungjawab dan bersedia untuk melakukan sesuatu tugasan melalui pengawasan yang minimum.
Pengetahuan pengurus/pentadbir tentang kelompok pekerja di bawahnya membolehkan pengurus/pentadbir merangka strategi yang bersesuaian berdasarkan teori X dan teori Y kerana terdapat pekerja yang perlu dipaksa atau diugut untuk melakukan sesuatu pekerjaan melalui pengawasan yang maksimum. Terdapat pula pekerja yang hanya perlu diawasi secara minimum dan sentiasa bersikap positif terhadap tugasan yang diberikan. Pendekatan yang berbeza terhadap pekerja perlu diaplikasikan oleh pengurus/pentadbir untuk mendapatkan produktiviti kerja yang maksimum.
c) Teori Motivasi Kesihatan
Teori yang diperkenalkan oleh Herzberg ini menyatakan keyakinan individu berhubung kerja yang mereka lakukan merupakan perkara asas manakala sikap mereka terhadap kerja itu yang akan menentukan kejayaan atau kegagalan. Dua faktor utama yang berkait rapat dengan teori ini ialah faktor intrinsik dan faktor ekstrinsik.
i. Faktor intrinsik merupakan faktor dalaman diri individu seperti
pencapaian hasrat diri, pengiktirafan, penghormatan dan perkembangan dalam melakukan sesuatu perkara sehingga mencapai kejayaan
ii. Faktor ekstrinsik pula merupakan faktor luaran yang boleh mempengaruhi prestasi kerja seperti keadaan tempat kerja, gaji, penyeliaan dan sistem pentadbiran
Faktor ekstrinsik yang terkawal dan memuaskan akan menimbulkan faktor
intrinsik terhadap pekerja yang seterusnya memberikan implikasi positif terhadap sesuatu pekerjaan.
d) Teori Motivasi ERG
Clayton Alderfer mempelopori teori ERG yang bermaksud ‘existence’ (kewujudan), ‘relatedness’(perhubungan) dan ‘growth’(perkembangan). Beliau berpendapat bahawa manusia mempunyai tiga keperluan asas iaitu kewujudan, perhubungan dan perkembangan.
i. kewujudan merupakan keperluan untuk manusia terhadap keperluan asas bagi meneruskan hidup
ii. perhubungan pula merujuk kepada keperluan manusia untuk berhubung di antara satu sama lain dan saling memerlukan
iii. perkembangan ialah keperluan individu untuk mencapai kecemerlangan dan kesempurnaan diri
Menurut teori ERG ini, pengurus/pentadbir memainkan peranan penting untuk
membantu pekerja menguatkan kewujudan mereka dalam sesebuah organisasi dengan memberikan dorongan dan tunjuk ajar yang diperlukan. Selepas keperluan pertama dicapai maka persekitaran kerja yang sihat di mana perhubungan dan persefahaman sesama pekerja berjalan dengan baik perlu diwujudkan oleh pengurus/pentadbir. Ini dapat dilakukan melalui pengagihan tugasan secara berkumpulan untuk diselesaikan akan mengeratkan lagi hubungan sesama pekerja. Seterusnya dorongan yang diberikan kepada pekerja untuk mencapai kecemerlangan dan kesempurnaan diri akan memantapkan lagi organisasi yang dipimpin oleh seseorang pengurus/pentadbir.
e) Teori Keperluan Mc Clelland
Teori ini diperkenalkan oleh David Mc Clelland di mana beliau menyatakan bahawa setiap individu mempunyai tiga keperluan iaitu keinginan untuk berjaya, keinginan untuk berkuasa dan keinginan untuk penggabungan diri. Pekerja yang mempunyai keinginan untuk berjaya sentiasa bersedia untuk berusaha bagi mencapai kejayaan yang disasarkan tanpa memperdulikan ganjaran yang bakal diterima sebaliknya mementingkan kejayaan yang cemerlang. Pekerja yang mempunyai keinginan untuk berkuasa pula akan menjadikan mereka mahu mengawal orang lain dan sukar menerima arahan terutama daripada rakan sekerja. Ini akan menjadikan pekerja dalam kelompok ini akan berusaha untuk mencapai pangkat yang lebih tinggi agar mereka memperolehi kuasa yang diinginkan. Bagi pekerja yang mempunyai keinginan untuk penggabungan diri pula akan berusaha agar mereka diterima oleh rakan-rakan sekerja. Kumpulan pekerja seperti ini akan mempunyai hubungan yang mesra di kalangan rakan-rakan sekerja dan mempunyai sikap bekerjasama dan bertolak ansur yang tinggi dalam sesebuah organisasi.
Pengurus/pentadbir yang efisien akan mengeksploitasikan keperluan tiga
golongan di atas untuk memotivasikan mereka memberikan usaha yang maksimum dalam menjalankan tugas seharian.
f) Teori Pengharapan
Teori ini yang diasaskan oleh Victor Vroom juga dikenali sebagai teori VIE
(Value, Instrument, Expectation) atau Expectancy Theory. Teori ini mengatakan bahawa kepuasan bekerja bukan pendorong kepada prestasi tinggi sebaliknya kepuasan bekerja adalah hasil daripada prestasi tinggi yang ditunjukkan oleh pekerja. Maksud di sini ialah apabila pekerja menghasilkan prestasi tinggi maka mereka akan merasa puas terhadap pekerjaaan mereka.
Mengikut teori ini kemungkinan untuk individu bermotivasi dalam melakukan sesuatu kerja semakin tinggi apabila individu tersebut merasakan kerja yang dilakukan itu akan memberikan hasil yang positif terhadap dirinya.
Sebagai pengurus/pentadbir sesebuah organisasi amat penting meletakkan sasaran
kerja yang realistik untuk dicapai kepada golongan ini agar mereka dapat mengecap kejayaan terhadap kerja yang dilakukan yang merupakan faktor motivasi kepada mereka untuk berusaha dengan lebih gigih lagi.
g) Teori Keseimbangan
Teori keseimbangan dikemukakan oleh Stacy Adams yang mengandaikan bahawa segala tingkah laku manusia terbit daripada usaha mereka untuk mengelakkan daripada tekanan psikologikal. Pekerja akan terdorong untuk melakukan sesuatu pekerjaan sekurang-kurangnya menyamai pencapaian rakan-rakannya. Pencapaian yang rendah akan mendorong mereka melipat gandakan usaha bagi menyamai apa yang dicapai oleh rakan mereka bagi mengelakkan tekanan psikologi. Tekanan psikologi bertindak sebagai faktor motivasi yang positif kepada pekerja untuk memaksimumkan produktiviti mereka.
Pengurs/pentadbir yang bijak akan mewujudkan persaingan yang positif di
kalangan pekerja untuk memotivasikan mereka menjalankan tugas secara optimum bagi meningkatkan tahap produktiviti sesebuah organisasi.
h) Teori Pencapaian Matlamat
Edwin Lokce mengaitkan asas motivasi individu dalam melakukan sesuatu kerja bergantung kepada keinginannya untuk mencapai matlamat. Matlamat itu mewakili tindakan yang akan dilakukan pada masa hadapan. Penetapan matlamat secara khusus, jelas dan mencabar dapat memotivasikan dan mengarahkan tingkahlaku ke-arah prestasi kerja yang berkesan.
Pengurus/pentadbir yang melibatkan diri secara berkesan akan memberikan
dorongan serta sokongan yang diperlukan oleh pekerja untuk mencapai matlamat yang ditetapkan.
i) Teori Atribusi
Penentuan tingkah laku di tempat kerja dengan menggunakan konsep lokus kawalan dipelopori oleh Heider. Lokus kawalan berupaya untuk mengenalpasti pekerja yang bertanggungjawab dalam melakukan sesuatu kerja. Lokus kawalan terdiri daripada lokus dalaman dan lokus luaran.
i. Lokus dalaman merupakan kecenderongan individu untuk menyalahkan
diri sendiri terhadap sesuatu kegagalan/masalah yang timbul.
ii. Lokus luaran pula adalah kecenderongan individu untuk meletakkan
kesalahan terhadap sesuatu kegagalan kepada orang lain, sistem, cuaca dan lainnya tanpa menyalahkan dirinya sendiri.
Pengurus/pentadbir perlu memberikan fokus terhadap kumpulan pekerja yang mempunyai sikap lokus kawalan luaran kerana tingkah laku mereka mempunyai pertalian yang rapat dengan kegagalan sesebuah organisasi.
Motivasi memainkan peranan penting dalam menggerakkan pekerja-pekerja dalam sesebuah organisasi untuk mencapai sasaran yang ditetapkan. Kebolehan mengaplikasikan teori motivasi dalam konteks pekerjaan di sesebuah organisasi akan meningkatkan lagi produktiviti. Sehubungan itu adalah penting bagi pengurus-pengurus sumber manusia untuk melengkapkan diri dengan pengetahuan tentang teori-teori motivasi agar sumber manusia yang berada di dalam organisasi yang diuruskannya dapat dimotivasikan dengan efektif untuk menghasilkan pekerja-pekerja yang efisien dalam menjalankan tugas masing-masing.
Peranan sebagai pengurus di sekolah yang dipegang oleh pengetua/guru besar juga tidak terkecuali daripada tugas untuk memotivasikan pekerja(guru) dan pelajar-pelajar yang merupakan sumber manusia di sekolah untuk mencapai visi dan misi yang ditetapkan pada sesuatu masa. Pengetahuan yang luas tentang teori-teori motivasi membolehkan pengetua/guru besar memahami keperluan dan kekangan yang dihadapi oleh sumber manusia di bawahnya dalam menjalankan tugas masing-masing.
Guru-guru yang kurang produktif atau yang bermasalah akan cepat dikesan dan didekati oleh pentadbir yang berpengetahuan tentang teori-teori motivasi. Seterusnya masalah yang dihadapi akan dapat diatasi dengan segera dan guru yang bermasalah itu akan lebih bermotivasi untuk menjalankan tugas seharian. Ini akan memberikan implikasi yang positif terhadap pengajaran dan pembelajaran di dalam bilik darjah yang seterusnya meningkatkan pencapaian pelajar-pelajar di dalam peperiksaan.
Definisi Motivasi
Istilah motivasi berasal dariada perkataan Latin yang membawa maksud bergerak. Crow dan Crow (1983) mentafsirkan motivasi sebagai daya penggerak yang mempengaruhi banyaknya kepuasan atau gangguan yang dialami oleh seseorang dalam sebarang situasi yang dihadapi yang berkait rapat dengan dorongan dan minat yang dipenuhi atau dihalangi dalam diri seseorang. Hull (1943) pula mendefinisikan motivasi sebagai satu set pembolehubah yang menggiatkan tingkahlaku manusia dalam mengarahkan dan mengatur tingkahlaku ke-arah mencapai matlamat dan kepuasan kerja. Seterusnya Maniacal Jones (1955) mengaitkan motivasi dengan keadaan cara tingkahlaku digerakkan, digiatkan, dikekalkan, diarahkan dan dihentikan serta reaksi subjektif yang ada dalam diri individu semasa semua keadaan tersebut berlaku. Secara umumnya maksud motivasi dapat diringkaskan sebagai daya penggerak yang menggiatkan dan mengarahkan seseorang untuk melakukan sesuatu pekerjaan dengan lebih berkesan.
Motivasi dapat di kelaskan kepada dua jenis iaitu motivasi secara intrinsik dan motivasi secara ekstrinsik. Motivasi secara intrinsik merupakan dorongan ataupun desakan yang terbit daripada dalam diri individu yang berbentuk kepuasan ataupun kesempurnaan untuk melakukan sesuatu pekerjaaan/tugasan secara berkesan.
Motivasi secara ekstrinsik pula merupakan motivasi yang diwujudkan melalui ganjaran ataupun kebendaan yang diberikan setelah sesuatu pekerjaan/tugasan dapat dilakukan oleh seseorang dengan sempurna. Gabungan kedua-dua bentuk motivasi ini akan menghasilkan produktiviti yang maksimum terhadap pekerja dalam melakukan tugasan yang diamanahkan.
Kepentingan Motivasi
Motivasi adalah berkaitan dengan membangkitkan minat terhadap sesuatu pekerjaan/tugasan pada takat tertentu dalam sesuatu masa. Kepekaan pengurus/pentadbir untuk sentiasa berjaga-jaga terhadap rangsangan yang dapat menimbulkan perasaan ataupun kepuasan yang menyenangkan supaya minat pekerja dapat bertahan selama yang diperlukan dalam melakukan sesuatu pekerjaan/tugasan adalah amat penting. Pekerja-pekerja yang bermotivasi tinggi akan mempunyai kesanggupan untuk menggunakan segala tenaga, masa, pengalaman, pengetahuan malah wang yang dimiliki untuk mencapai sasaran kerja yang ditetapkan. Pekerja-pekerja yang bermotivasi juga akan dapat melakukan sesuatu pekerjaan/tgasan yang ditetapkan hanya dengan sedikit pengawasan dan tunjuk ajar. Ini dapat meningkatkan produktiviti sesebuah organisasi di samping mengurangkan kos operasi yang diperlukan. Motivasi tinggi yang dimiliki oleh pekerja juga akan menimbulkan perasaan ‘self of belonging’ terhadap organisasi di mana mereka bernaung. Ini akan mewujudkan persekitaran kerja yang kondusif dan selamat untuk bekerja di mana pekerja akan menjadi lebih kompeten dalam menghadapi cabaran yang bersifat global. Kesemua ini akan memberikan implikasi yang positif terhadap pencapaian sesebuah organisasi dalam mengejar visi dan misi yang ditetapkan.
Dalam konteks persekolahan dewasa ini adalah amat penting bagi pentadbir sekolah untuk menerapkan teori-teori motivasi yang bersesuaian dalam diri guru/pelajar di sekolah agar proses pengajaran/pembelajaran dapat berjalan dengan berkesan. Ini kerana proses psikologikal yang membangkitkan, mengarah dan mengekalkan tingkah laku positif terhadap pengajaran/pembelajaran di sekolah yang menjadi agenda utama persekolahan pada hari ini akan lebih berjaya.
Teori-Teori Motivasi
Beberapa teori motivasi yang popular seperti teori keperluan Maslow, teori X dan teori Y oleh Gregor Douglas , teori motivasi kesihatan Herzberg, teori ERG, teori keperluan Mc Clelland, teori pengharapan oleh Victor Vroom, teori keseimbangan Stacy Adams, teori penetapan matlamat oleh Edwin Locke dan teori atribusi Heider merupakan beberapa teori motivasi yang sering dibicarakan.
a) Teori Hirarki Keperluan Maslow
Abraham Maslow memperkenalkan teori motivasi tingkah laku manusia berdasarkan keperluan mereka. Keperluan-keperluan ini dapat diklasifikasikan kepada lima hirarki dalam memahami tingkah laku manusia. Lima keperluan ini ialah
i. keperluan fisiologi iaitu keperluan asas manusia untuk hidup seperti
makanan, minuman, tempat tinggal, seks dan sebagainya
ii. keperluan terhadap keselamatan yang merangkumi perlindungan diri serta kerjaya sama ada berbentuk fizikal ataupun emosi
iii. keperluan sosial berinteraksi dengan orang lain, diterima oleh orang lain, disayangi, mempunyai kawan dan rasa diperlukan
iv. keperluan penghormatan diri menjadikan diri berharga untuk sesebuah organisasi, berkeyakinan dan dihormati
v. keperluan kesempuranaan diri merujuk kepada keperluan membangunkan diri ke tahap yang maksimum dan kepuasan dalam menjalankan sesuatu perkara
Kesempurnaan Diri
Penghormatan Diri
Kasih Sayang/Sosial
Keselamatan
Fisiologi
Model Hirarki Keperluan Maslow
Berdasarkan model hirarki keperluan yang diperkenalkan oleh Maslow ini adalah
penting bagi pengurus/pentadbir untuk memahami keperluan setiap pekerja di bawahnya. Pengetahuan tentang keperluan pekerja akan membolehkan pengurus/pentadbir merangsang pekerja dengan memberikan ganjaran berbentuk keperluan yang diingini oleh pekerja bagi mendorong mereka menjalankan tugasan dengan cemerlang. Pekerja akan menjadi lebih teruja untuk mencapai setiap tingkat hirarki dengan melakukan kerja secara lebih produktif. Contohnya bagi sebuah organisasi sekolah yang memiliki guru yang memerlukan tingkat hirarki kasih sayang akan menjadi lebih produktif dalam melakukan tugasan di sekolah jika kejayaan yang dicapainya diberikan perhatian dan pujian oleh pengetua/guru besar.
b) Teori X Dan Teori Y
Douglas Mc Gregor yang mengasaskan Teori X dan Teori Y mengandaikan bahawa pekerja mempunyai dua persepsi terhadap kerja yang mereka lakukan
di mana teori X menggambarkan pekerja besifat negatif dalam menjalankan tugasan mereka. Teori Y pula menggambarkan pekerja sebagai manusia yang bersifat positif terhadap kerja yang diamanahkan kepada mereka.
i. Teori X
Mengikut teori X pekerja mempunyai sifat tidak suka bekerja, malas,
tidak suka kepada tanggungjawab dan mesti dipaksa untuk melaksanakan sesuatu pekerjaan yang diberikan. Pekerja akan cuba menolak tanggungjawab yang diberikan kecuali setelah mendapat arahan yang formal. Pekerja lebih bersifat mengutamakan keselamatan dan tidak bermotivasi untuk mencapai cita-cita tinggi.
ii. Teori Y
Teori Y mengandaikan pekerja mempunyai sifat sukakan kerja, kreatif, cuba mencari tanggungjawab dan bersedia untuk melakukan sesuatu tugasan melalui pengawasan yang minimum.
Pengetahuan pengurus/pentadbir tentang kelompok pekerja di bawahnya membolehkan pengurus/pentadbir merangka strategi yang bersesuaian berdasarkan teori X dan teori Y kerana terdapat pekerja yang perlu dipaksa atau diugut untuk melakukan sesuatu pekerjaan melalui pengawasan yang maksimum. Terdapat pula pekerja yang hanya perlu diawasi secara minimum dan sentiasa bersikap positif terhadap tugasan yang diberikan. Pendekatan yang berbeza terhadap pekerja perlu diaplikasikan oleh pengurus/pentadbir untuk mendapatkan produktiviti kerja yang maksimum.
c) Teori Motivasi Kesihatan
Teori yang diperkenalkan oleh Herzberg ini menyatakan keyakinan individu berhubung kerja yang mereka lakukan merupakan perkara asas manakala sikap mereka terhadap kerja itu yang akan menentukan kejayaan atau kegagalan. Dua faktor utama yang berkait rapat dengan teori ini ialah faktor intrinsik dan faktor ekstrinsik.
i. Faktor intrinsik merupakan faktor dalaman diri individu seperti
pencapaian hasrat diri, pengiktirafan, penghormatan dan perkembangan dalam melakukan sesuatu perkara sehingga mencapai kejayaan
ii. Faktor ekstrinsik pula merupakan faktor luaran yang boleh mempengaruhi prestasi kerja seperti keadaan tempat kerja, gaji, penyeliaan dan sistem pentadbiran
Faktor ekstrinsik yang terkawal dan memuaskan akan menimbulkan faktor
intrinsik terhadap pekerja yang seterusnya memberikan implikasi positif terhadap sesuatu pekerjaan.
d) Teori Motivasi ERG
Clayton Alderfer mempelopori teori ERG yang bermaksud ‘existence’ (kewujudan), ‘relatedness’(perhubungan) dan ‘growth’(perkembangan). Beliau berpendapat bahawa manusia mempunyai tiga keperluan asas iaitu kewujudan, perhubungan dan perkembangan.
i. kewujudan merupakan keperluan untuk manusia terhadap keperluan asas bagi meneruskan hidup
ii. perhubungan pula merujuk kepada keperluan manusia untuk berhubung di antara satu sama lain dan saling memerlukan
iii. perkembangan ialah keperluan individu untuk mencapai kecemerlangan dan kesempurnaan diri
Menurut teori ERG ini, pengurus/pentadbir memainkan peranan penting untuk
membantu pekerja menguatkan kewujudan mereka dalam sesebuah organisasi dengan memberikan dorongan dan tunjuk ajar yang diperlukan. Selepas keperluan pertama dicapai maka persekitaran kerja yang sihat di mana perhubungan dan persefahaman sesama pekerja berjalan dengan baik perlu diwujudkan oleh pengurus/pentadbir. Ini dapat dilakukan melalui pengagihan tugasan secara berkumpulan untuk diselesaikan akan mengeratkan lagi hubungan sesama pekerja. Seterusnya dorongan yang diberikan kepada pekerja untuk mencapai kecemerlangan dan kesempurnaan diri akan memantapkan lagi organisasi yang dipimpin oleh seseorang pengurus/pentadbir.
e) Teori Keperluan Mc Clelland
Teori ini diperkenalkan oleh David Mc Clelland di mana beliau menyatakan bahawa setiap individu mempunyai tiga keperluan iaitu keinginan untuk berjaya, keinginan untuk berkuasa dan keinginan untuk penggabungan diri. Pekerja yang mempunyai keinginan untuk berjaya sentiasa bersedia untuk berusaha bagi mencapai kejayaan yang disasarkan tanpa memperdulikan ganjaran yang bakal diterima sebaliknya mementingkan kejayaan yang cemerlang. Pekerja yang mempunyai keinginan untuk berkuasa pula akan menjadikan mereka mahu mengawal orang lain dan sukar menerima arahan terutama daripada rakan sekerja. Ini akan menjadikan pekerja dalam kelompok ini akan berusaha untuk mencapai pangkat yang lebih tinggi agar mereka memperolehi kuasa yang diinginkan. Bagi pekerja yang mempunyai keinginan untuk penggabungan diri pula akan berusaha agar mereka diterima oleh rakan-rakan sekerja. Kumpulan pekerja seperti ini akan mempunyai hubungan yang mesra di kalangan rakan-rakan sekerja dan mempunyai sikap bekerjasama dan bertolak ansur yang tinggi dalam sesebuah organisasi.
Pengurus/pentadbir yang efisien akan mengeksploitasikan keperluan tiga
golongan di atas untuk memotivasikan mereka memberikan usaha yang maksimum dalam menjalankan tugas seharian.
f) Teori Pengharapan
Teori ini yang diasaskan oleh Victor Vroom juga dikenali sebagai teori VIE
(Value, Instrument, Expectation) atau Expectancy Theory. Teori ini mengatakan bahawa kepuasan bekerja bukan pendorong kepada prestasi tinggi sebaliknya kepuasan bekerja adalah hasil daripada prestasi tinggi yang ditunjukkan oleh pekerja. Maksud di sini ialah apabila pekerja menghasilkan prestasi tinggi maka mereka akan merasa puas terhadap pekerjaaan mereka.
Mengikut teori ini kemungkinan untuk individu bermotivasi dalam melakukan sesuatu kerja semakin tinggi apabila individu tersebut merasakan kerja yang dilakukan itu akan memberikan hasil yang positif terhadap dirinya.
Sebagai pengurus/pentadbir sesebuah organisasi amat penting meletakkan sasaran
kerja yang realistik untuk dicapai kepada golongan ini agar mereka dapat mengecap kejayaan terhadap kerja yang dilakukan yang merupakan faktor motivasi kepada mereka untuk berusaha dengan lebih gigih lagi.
g) Teori Keseimbangan
Teori keseimbangan dikemukakan oleh Stacy Adams yang mengandaikan bahawa segala tingkah laku manusia terbit daripada usaha mereka untuk mengelakkan daripada tekanan psikologikal. Pekerja akan terdorong untuk melakukan sesuatu pekerjaan sekurang-kurangnya menyamai pencapaian rakan-rakannya. Pencapaian yang rendah akan mendorong mereka melipat gandakan usaha bagi menyamai apa yang dicapai oleh rakan mereka bagi mengelakkan tekanan psikologi. Tekanan psikologi bertindak sebagai faktor motivasi yang positif kepada pekerja untuk memaksimumkan produktiviti mereka.
Pengurs/pentadbir yang bijak akan mewujudkan persaingan yang positif di
kalangan pekerja untuk memotivasikan mereka menjalankan tugas secara optimum bagi meningkatkan tahap produktiviti sesebuah organisasi.
h) Teori Pencapaian Matlamat
Edwin Lokce mengaitkan asas motivasi individu dalam melakukan sesuatu kerja bergantung kepada keinginannya untuk mencapai matlamat. Matlamat itu mewakili tindakan yang akan dilakukan pada masa hadapan. Penetapan matlamat secara khusus, jelas dan mencabar dapat memotivasikan dan mengarahkan tingkahlaku ke-arah prestasi kerja yang berkesan.
Pengurus/pentadbir yang melibatkan diri secara berkesan akan memberikan
dorongan serta sokongan yang diperlukan oleh pekerja untuk mencapai matlamat yang ditetapkan.
i) Teori Atribusi
Penentuan tingkah laku di tempat kerja dengan menggunakan konsep lokus kawalan dipelopori oleh Heider. Lokus kawalan berupaya untuk mengenalpasti pekerja yang bertanggungjawab dalam melakukan sesuatu kerja. Lokus kawalan terdiri daripada lokus dalaman dan lokus luaran.
i. Lokus dalaman merupakan kecenderongan individu untuk menyalahkan
diri sendiri terhadap sesuatu kegagalan/masalah yang timbul.
ii. Lokus luaran pula adalah kecenderongan individu untuk meletakkan
kesalahan terhadap sesuatu kegagalan kepada orang lain, sistem, cuaca dan lainnya tanpa menyalahkan dirinya sendiri.
Pengurus/pentadbir perlu memberikan fokus terhadap kumpulan pekerja yang mempunyai sikap lokus kawalan luaran kerana tingkah laku mereka mempunyai pertalian yang rapat dengan kegagalan sesebuah organisasi.
KRITIKAN ARTIKEL - TQM DALAM PENGURUSAN PENDIDIKAN
Total Quality Management In Education:
Problems And Issues For The Classroom Teacher
Oleh
Lachlan E.D. Crawford & Paul Shutler
Pendahuluan:
‘TQM’ (Total Quality Management) yang begitu berjaya dilaksanakan dalam sektor perindustrian di Jepun menjadi begitu popular sebagai strategi peningkatan kualiti dalam sektor swasta di Amerika, UK dan Kanada pada tahun 1980an. Kejayaan yang dicapai dalam sektor ini telah mendorong sektor awam seperti kesihatan, pengangkutan, pendidikan dan lainnya mengikuti jejak ini bagi meningkatkan kualiti serta produktiviti sektor masing-masing. Pelaksanaan TQM dalam bidang pendidikan telah menemui berbagai rintangan kerana anjakan paradigma yang ingin dibawa ini tidak mudah diterima oleh golongan yang terlibat di dalam bidang ini. Bermula daripada kefahaman tentang TQM yang berbeza-beza, strategi pelaksanaan TQM yang berbeza sehinggalah kepada cadangan sekolah yang sesuai untuk mempraktikkan TQM juga berlainan di kalangan ahli-ahli pendidikan telah mewujudkan aliran pemikiran yang berbeza tentang TQM dalam pendidikan.
Dua aliran pemikiran yang berbeza berdasarkan model Deming dan Crosby dibincangkan oleh penulis(Lachlan E.D. Crawford dan Paul Shutler) dalam artikel ini. Bermula dengan aspek kefahaman tentang maksud TQM, kaedah pengajaran, sistem operasi sehinggalah kepada kelemahan-kelemahan model-model ini dibincangkan oleh penulis. Walaupun wujud persamaan di antara kedua-dua model ini dari segi peranan TQM sebagai suatu kaedah untuk meningkatkan kualiti namun dalam aspek yang lain Deming dan Crosby menunjukkan perbezaan pendapat.
Kritikan:
Kedua-dua penulis telah melihat persamaan di antara model Deming dan model Crosby pada dasarnya dari segi peranan yang dimainkan oleh TQM sebagai suatu kaedah yang berkesan untuk meningkatkan kualiti. Berbanding dengan sektor perkilangan di mana kualiti produk bermaksud kualiti barangan yang dihasilkan tetapi dalam bidang pendidikan penulis tidak menghuraikan secara terperinci apakah yang dimaksudkan sebagai produk. Mete B. Sirvanci menyatakan bahawa mengenalpasti pelanggan merupakan langkah yang kritikal di dalam TQM. Mengikut model Crosby penulis melihat produk dalam bidang pendidikan lebih menjurus kepada pelajar-pelajar kerana keputusan peperiksaan itu dijadikan ukuran standard kualiti bagi model ini. Pelajar-pelajar yang cemerlang di dalam peperiksaan dilihat sebagai mencapai tahap kualiti yang tinggi mengikut model ini. Bagi model Deming pula penulis melihat produk dalam bidang pendidikan sebagai suatu kaedah pengajaran kerana ukuran kualiti produk dinilai berdasarkan kesempurnaan sistem pengajaran yang beroperasi. Kesempurnaan sistem pengajaran yang beroperasi dianggap mampu menghasilkan pelajar-pelajar yang tinggi kualitinya. Kelemahan kedua-dua model ini kerana hanya melihat kualiti di dalam bidang pendidikan berkaitan dengan pelajar dan guru sahaja sedangkan kumpulan pelanggan yang lain diketepikan. Standard kualiti berdasarkan kepuasan hati kumpulan pelanggan lain seperti yang ditakrifkan oleh Stefan Lagrosen iaitu kumpulan pelajar, kakitangan sekolah, ibu-bapa serta masyarakat tidak tidak diambil kira menyebabkan aspek-aspek seperti hubungan, penglibatan, keselamatan serta keselesaan tidak diberikan perhatian dalam mengukur kualiti di dalam pendidikan.
Fokus untuk mencapai ‘zero defect’ menjadikan model Crosby agak statik dari segi standard kualiti yang ditetapkan sedangkan pembangunan kualiti dalam pendidikan sentiasa berubah selaras dengan anjakan paradigma yang berlaku. Dalam konteks ini model Deming yang memfokuskan kepada peningkatan kualiti sepanjang masa dilihat lebih relevan dengan situasi pendidikan sekarang. Standard kualiti keputusan peperiksaan yang sentiasa meningkat, teknik pengajaran yang semakin meningkat, penggunaan peralatan mengajar yang lebih canggih, penggunaan peralatan ICT di dalam pengajaran, suasana pembelajaran yang lebih kondusif di mana prasarana yang lebih selesa disediakan adalah bukti kepada standard kualiti di dalam bidang pendidikan yang sentiasa berubah dan bukannya statik seperti yang dicadangkan mengikut model Crosby.
Dalam aspek operasi pula model Crosby menekankan kepada komponen setiap sistem operasi di dalam sistem pengeluaran perlu diberi tumpuan agar semua komponen dapat berfungsi dengan baik bagi menghasilkan produk ‘zero defect’. Setiap komponen di dalam sistem operasi dilihat sebagai ‘total’ yang bermaksud TQM. Jika diterjemahkan ke dalam bidang pendidikan, sistem operasi yang ‘total’ ini bukanlah satu jaminan untuk menghasilkan pelajar yang ‘zero defect’ ataupun cemerlang di dalam peperiksaan sebagaimana yang ditekankan oleh Crosby. Peranan ibu-bapa di rumah serta pengaruh masyarakat setempat juga memainkan peranan yang besar dalam proses untuk menghasilkan pelajar yang cemerlang ini. Peranan sekolah agak terbatas kerana masa pelajar berada di sekolah hanyalah sekitar satu pertiga jumlah masa dalam sehari waktu persekolahan. Satu perkara yang perlu diambil perhatian ialah ‘sekolah bukan kilang’ sebagaimana disebut oleh Myron Tribus dalam artikelnya ‘Quality Management In Education’.
Model Deming tidak melihat TQM sebagai satu proses penilaian terhadap setiap pelajar sebaliknya menyarankan supaya sistem operasi perlu ditingkatkan untuk memperbaiki kecacatan produk Namun begitu TQM yang berfungsi sebagai alat diagnostik di sini bukanlah satu-satunya jawapan kepada kaedah untuk meningkatkan kualiti di dalam pendidikan. Ini kerana peningkatan dari segi pedagogi, peralatan, infrastruktur, kandungan pelajaran, keselamatan di sekolah sahaja tidak mencukupi untuk meningkatkan standard kualiti dalam pendidikan. Kebolehan pelajar untuk menjadi warganegara yang baik sahsiahnya serta dapat menyumbang kepada masyarakat dan negara di masa hadapan adalah ukuran kepada standard kualiti yang lebih luas. Sistem pendidikan yang beroperasi sekarang akan menunjukkan kualiti produknya yang sebenar dalam masa 10 hingga 20 tahun akan datang. Contohnya di Malaysia dengan menghapuskan penulisan jawi di sekolah rendah pada zaman Khir Johari maka kesannya itu mula dirasai selepas 15 hingga 20 tahun pelaksanaannya.
Pelaksanaan TQM dalam bidang pendidikan mengikut model Crosby dan Deming hanya berorientasikan kepada pelajar, guru dan sistem pengajaran. Crosby dan Deming memfokuskan kepada mengenalpasti punca kegagalan pelajar dan seterusnya mengatasi punca kegagalan melalui sistem pengajaran yang terdiri daripada kaedah berpusatkan pelajar, kaedah pemulihan, program peningkatan akademik, teknik menjawab soalan, program pemberian ganjaran dan lainnya. Perkaitan di antara penggubal dasar dengan kualiti pendidikan tidak disentuh oleh mereka sedangkan penggubal dasar memainkan peranan yang sangat besar malah menjadi masalah dan isu kepada guru-guru di dalam kelas. Contohnya di Malaysia penggunaan Bahasa Inggeris dalam pengajaran Matematik dan Sains telah menjadi masalah kepada guru-guru dan pelajar walaupun pelbagai cara dilakukan untuk menjayakan dasar ini. Kekerapan sesuatu dasar ditukar akan memberikan kesan kepada pengajaran dan pembelajaran di dalam kelas yang seterusnya akan mempengaruhi kualiti dalam bidang pendidikan.
Kelemahan-kelemahan strategi berdasarkan model Crosby sebagaimana disebut oleh penulis berkisar kepada orientasi peperiksaan terhadap pelajar. Peperiksaan dianggap segala-galanya dan kejayaan cemerlang di dalam peperiksaan adalah penanda aras kualiti yang sempurna. Semua strategi yang dirancang dan dilaksanakan adalah bagi merealisasikan tujuan mencapai keputusan cemerlang di dalam peperiksaan sahaja. Aspek sahsiah, disiplin serta nilai-nilai murni yang diperlukan untuk menjadi insan yang berkualiti di masa hadapan tidak diberikan tumpuan. Bagi model Deming pula strategi pelaksanaan yang memfokuskan kepada perubahan dalam sistem pengajaran mempunyai kelemahan dari aspek penerimaan oleh pelajar dan guru. Perubahan sukar diterima dan beban kerja yang bertambah dilihat sebagai batu penghalang untuk melaksanakannya di sekolah. Tumpuan terhadap sistem operasi di dalam bilik darjah sahaja tidak akan menjamin kecemerlangan modal insan yang ingin dihasilkan kerana pengaruh luar yang mempunyai daya tarikan lebih kuat akan menghalang usaha ini
Kesimpulan:
Masalah dan isu kepada guru-guru di dalam bilik darjah bukanlah berkaitan dengan pengajaran dan kecemerlangan akademik sahaja. Masalah dan isu yang lebih kompleks sebenarnya bermula daripada luar sekolah di mana ibu-bapa, masyarakat, penggubal dasar, ahli politik, agensi kerajaan dan lainnya mempunyai pengaruh terhadap kualiti pendidikan yang berlaku di sekolah. Dengan menumpukan kepada TQM untuk menghasilkan keputusan cemerlang dan peningkatan operasi pengajaran di dalam bilik darjah sahaja bukanlah jaminan untuk mencapai kualiti pendidikan yang cemerlang. Kualiti di dalam pendidikan perlu dilihat dalam skop yang lebih luas di mana pelajar yang dihasilkan akan berperanan sebagai anggota masyarakat hasil daripada didikan yang diperolehi di sekolah dan di luar sekolah. Justeru itu untuk meningkatkan kualiti di dalam pendidikan maka usaha yang menyeluruh bukan sahaja perlu dilakukan di sekolah tetapi keseluruhan aspek kehidupan perlu diberi perhatian yang serius.
Problems And Issues For The Classroom Teacher
Oleh
Lachlan E.D. Crawford & Paul Shutler
Pendahuluan:
‘TQM’ (Total Quality Management) yang begitu berjaya dilaksanakan dalam sektor perindustrian di Jepun menjadi begitu popular sebagai strategi peningkatan kualiti dalam sektor swasta di Amerika, UK dan Kanada pada tahun 1980an. Kejayaan yang dicapai dalam sektor ini telah mendorong sektor awam seperti kesihatan, pengangkutan, pendidikan dan lainnya mengikuti jejak ini bagi meningkatkan kualiti serta produktiviti sektor masing-masing. Pelaksanaan TQM dalam bidang pendidikan telah menemui berbagai rintangan kerana anjakan paradigma yang ingin dibawa ini tidak mudah diterima oleh golongan yang terlibat di dalam bidang ini. Bermula daripada kefahaman tentang TQM yang berbeza-beza, strategi pelaksanaan TQM yang berbeza sehinggalah kepada cadangan sekolah yang sesuai untuk mempraktikkan TQM juga berlainan di kalangan ahli-ahli pendidikan telah mewujudkan aliran pemikiran yang berbeza tentang TQM dalam pendidikan.
Dua aliran pemikiran yang berbeza berdasarkan model Deming dan Crosby dibincangkan oleh penulis(Lachlan E.D. Crawford dan Paul Shutler) dalam artikel ini. Bermula dengan aspek kefahaman tentang maksud TQM, kaedah pengajaran, sistem operasi sehinggalah kepada kelemahan-kelemahan model-model ini dibincangkan oleh penulis. Walaupun wujud persamaan di antara kedua-dua model ini dari segi peranan TQM sebagai suatu kaedah untuk meningkatkan kualiti namun dalam aspek yang lain Deming dan Crosby menunjukkan perbezaan pendapat.
Kritikan:
Kedua-dua penulis telah melihat persamaan di antara model Deming dan model Crosby pada dasarnya dari segi peranan yang dimainkan oleh TQM sebagai suatu kaedah yang berkesan untuk meningkatkan kualiti. Berbanding dengan sektor perkilangan di mana kualiti produk bermaksud kualiti barangan yang dihasilkan tetapi dalam bidang pendidikan penulis tidak menghuraikan secara terperinci apakah yang dimaksudkan sebagai produk. Mete B. Sirvanci menyatakan bahawa mengenalpasti pelanggan merupakan langkah yang kritikal di dalam TQM. Mengikut model Crosby penulis melihat produk dalam bidang pendidikan lebih menjurus kepada pelajar-pelajar kerana keputusan peperiksaan itu dijadikan ukuran standard kualiti bagi model ini. Pelajar-pelajar yang cemerlang di dalam peperiksaan dilihat sebagai mencapai tahap kualiti yang tinggi mengikut model ini. Bagi model Deming pula penulis melihat produk dalam bidang pendidikan sebagai suatu kaedah pengajaran kerana ukuran kualiti produk dinilai berdasarkan kesempurnaan sistem pengajaran yang beroperasi. Kesempurnaan sistem pengajaran yang beroperasi dianggap mampu menghasilkan pelajar-pelajar yang tinggi kualitinya. Kelemahan kedua-dua model ini kerana hanya melihat kualiti di dalam bidang pendidikan berkaitan dengan pelajar dan guru sahaja sedangkan kumpulan pelanggan yang lain diketepikan. Standard kualiti berdasarkan kepuasan hati kumpulan pelanggan lain seperti yang ditakrifkan oleh Stefan Lagrosen iaitu kumpulan pelajar, kakitangan sekolah, ibu-bapa serta masyarakat tidak tidak diambil kira menyebabkan aspek-aspek seperti hubungan, penglibatan, keselamatan serta keselesaan tidak diberikan perhatian dalam mengukur kualiti di dalam pendidikan.
Fokus untuk mencapai ‘zero defect’ menjadikan model Crosby agak statik dari segi standard kualiti yang ditetapkan sedangkan pembangunan kualiti dalam pendidikan sentiasa berubah selaras dengan anjakan paradigma yang berlaku. Dalam konteks ini model Deming yang memfokuskan kepada peningkatan kualiti sepanjang masa dilihat lebih relevan dengan situasi pendidikan sekarang. Standard kualiti keputusan peperiksaan yang sentiasa meningkat, teknik pengajaran yang semakin meningkat, penggunaan peralatan mengajar yang lebih canggih, penggunaan peralatan ICT di dalam pengajaran, suasana pembelajaran yang lebih kondusif di mana prasarana yang lebih selesa disediakan adalah bukti kepada standard kualiti di dalam bidang pendidikan yang sentiasa berubah dan bukannya statik seperti yang dicadangkan mengikut model Crosby.
Dalam aspek operasi pula model Crosby menekankan kepada komponen setiap sistem operasi di dalam sistem pengeluaran perlu diberi tumpuan agar semua komponen dapat berfungsi dengan baik bagi menghasilkan produk ‘zero defect’. Setiap komponen di dalam sistem operasi dilihat sebagai ‘total’ yang bermaksud TQM. Jika diterjemahkan ke dalam bidang pendidikan, sistem operasi yang ‘total’ ini bukanlah satu jaminan untuk menghasilkan pelajar yang ‘zero defect’ ataupun cemerlang di dalam peperiksaan sebagaimana yang ditekankan oleh Crosby. Peranan ibu-bapa di rumah serta pengaruh masyarakat setempat juga memainkan peranan yang besar dalam proses untuk menghasilkan pelajar yang cemerlang ini. Peranan sekolah agak terbatas kerana masa pelajar berada di sekolah hanyalah sekitar satu pertiga jumlah masa dalam sehari waktu persekolahan. Satu perkara yang perlu diambil perhatian ialah ‘sekolah bukan kilang’ sebagaimana disebut oleh Myron Tribus dalam artikelnya ‘Quality Management In Education’.
Model Deming tidak melihat TQM sebagai satu proses penilaian terhadap setiap pelajar sebaliknya menyarankan supaya sistem operasi perlu ditingkatkan untuk memperbaiki kecacatan produk Namun begitu TQM yang berfungsi sebagai alat diagnostik di sini bukanlah satu-satunya jawapan kepada kaedah untuk meningkatkan kualiti di dalam pendidikan. Ini kerana peningkatan dari segi pedagogi, peralatan, infrastruktur, kandungan pelajaran, keselamatan di sekolah sahaja tidak mencukupi untuk meningkatkan standard kualiti dalam pendidikan. Kebolehan pelajar untuk menjadi warganegara yang baik sahsiahnya serta dapat menyumbang kepada masyarakat dan negara di masa hadapan adalah ukuran kepada standard kualiti yang lebih luas. Sistem pendidikan yang beroperasi sekarang akan menunjukkan kualiti produknya yang sebenar dalam masa 10 hingga 20 tahun akan datang. Contohnya di Malaysia dengan menghapuskan penulisan jawi di sekolah rendah pada zaman Khir Johari maka kesannya itu mula dirasai selepas 15 hingga 20 tahun pelaksanaannya.
Pelaksanaan TQM dalam bidang pendidikan mengikut model Crosby dan Deming hanya berorientasikan kepada pelajar, guru dan sistem pengajaran. Crosby dan Deming memfokuskan kepada mengenalpasti punca kegagalan pelajar dan seterusnya mengatasi punca kegagalan melalui sistem pengajaran yang terdiri daripada kaedah berpusatkan pelajar, kaedah pemulihan, program peningkatan akademik, teknik menjawab soalan, program pemberian ganjaran dan lainnya. Perkaitan di antara penggubal dasar dengan kualiti pendidikan tidak disentuh oleh mereka sedangkan penggubal dasar memainkan peranan yang sangat besar malah menjadi masalah dan isu kepada guru-guru di dalam kelas. Contohnya di Malaysia penggunaan Bahasa Inggeris dalam pengajaran Matematik dan Sains telah menjadi masalah kepada guru-guru dan pelajar walaupun pelbagai cara dilakukan untuk menjayakan dasar ini. Kekerapan sesuatu dasar ditukar akan memberikan kesan kepada pengajaran dan pembelajaran di dalam kelas yang seterusnya akan mempengaruhi kualiti dalam bidang pendidikan.
Kelemahan-kelemahan strategi berdasarkan model Crosby sebagaimana disebut oleh penulis berkisar kepada orientasi peperiksaan terhadap pelajar. Peperiksaan dianggap segala-galanya dan kejayaan cemerlang di dalam peperiksaan adalah penanda aras kualiti yang sempurna. Semua strategi yang dirancang dan dilaksanakan adalah bagi merealisasikan tujuan mencapai keputusan cemerlang di dalam peperiksaan sahaja. Aspek sahsiah, disiplin serta nilai-nilai murni yang diperlukan untuk menjadi insan yang berkualiti di masa hadapan tidak diberikan tumpuan. Bagi model Deming pula strategi pelaksanaan yang memfokuskan kepada perubahan dalam sistem pengajaran mempunyai kelemahan dari aspek penerimaan oleh pelajar dan guru. Perubahan sukar diterima dan beban kerja yang bertambah dilihat sebagai batu penghalang untuk melaksanakannya di sekolah. Tumpuan terhadap sistem operasi di dalam bilik darjah sahaja tidak akan menjamin kecemerlangan modal insan yang ingin dihasilkan kerana pengaruh luar yang mempunyai daya tarikan lebih kuat akan menghalang usaha ini
Kesimpulan:
Masalah dan isu kepada guru-guru di dalam bilik darjah bukanlah berkaitan dengan pengajaran dan kecemerlangan akademik sahaja. Masalah dan isu yang lebih kompleks sebenarnya bermula daripada luar sekolah di mana ibu-bapa, masyarakat, penggubal dasar, ahli politik, agensi kerajaan dan lainnya mempunyai pengaruh terhadap kualiti pendidikan yang berlaku di sekolah. Dengan menumpukan kepada TQM untuk menghasilkan keputusan cemerlang dan peningkatan operasi pengajaran di dalam bilik darjah sahaja bukanlah jaminan untuk mencapai kualiti pendidikan yang cemerlang. Kualiti di dalam pendidikan perlu dilihat dalam skop yang lebih luas di mana pelajar yang dihasilkan akan berperanan sebagai anggota masyarakat hasil daripada didikan yang diperolehi di sekolah dan di luar sekolah. Justeru itu untuk meningkatkan kualiti di dalam pendidikan maka usaha yang menyeluruh bukan sahaja perlu dilakukan di sekolah tetapi keseluruhan aspek kehidupan perlu diberi perhatian yang serius.
Wednesday, January 6, 2010
CONTOH GAYA KEPIMPINAN SEKOLAH KLUSTER
Salah satu gaya yang amat sesuai dipraktikkan oleh seseorang pengetua dalam sesebuah sekolah kluster ialah Gaya Kepimpinan Kontinum. Gaya Kepimpinan Kontinum ini yang diperkenalkan oleh Robert Tannenbaum dan Warren Schmidt pada tahun 1973 menghuraikan tentang dua gaya yang dikenalpasti dalam kajian awal berkaitan kepimpinan iaitu watak dan tingkah laku. Kedua-dua gaya ini ialah gaya kepimpinan berpusatkan ketua dan gaya kepimpinan berpusatkan pekerja. Di antara kedua-dua hujung kontinum ini wujud kombinasi gaya kepimpinan yang merupakan gaya perantaraan di antara kepimpinan berpusatkan ketua dan gaya kepimpinan berpusatkan pekerja. Keseluruhan Gaya Kepimpinan Kontinum ini dapat digambarkan dalam rajah di bawah.
Kepimpinan Berpusatkan Kepimpinan Berpusat
Ketua Pekerja
Memberitahu Menjual Menguji Meminta Menyertai
Pandangan
Tannenbaum dan Schmidt mengenalpasti lima corak tingkah laku kepimpinan berdasarkan model yang diperkenalkan oleh mereka. Kelima-lima corak tingkah laku kepimpinan ini ialah :
i. memberitahu
ii. menjual
iii. menguji
iv. meminta pandangan dan
v. menyertai
Dalam corak tingkah laku yang pertama iaitu memberitahu, pengetua sekolah kluster perlu mengenal pasti masalah, menimbangkan cara-cara penyelesaiannya, memilih salah satu kaedah penyelesaian masalah tersebut dan memberitahu kakitangannya untuk melakukan sesuatu tugas berdasarkan kerangka kerja yang dikemukakannya. Contohnya dalam aspek peningkatan prestasi akademik di sekolah kluster, pengetua perlu mengenal pasti kelemahan pelajar-pelajarnya dan seterusnya menimbangkan cara-cara untuk mengatasinya seperti mengadakan kelas pemulihan untuk pelajar-pelajar yang lemah. Seterusnya pengetua perlu memilih kaedah pemulihan yang sesuai dengan pelajar-pelajar tersebut dan menjelaskan kepada guru-guru kaedah perlaksanaan kelas pemulihan tersebut. Di sini pengetua sekolah kluster perlu menjelaskan dengan terperinci kepada guru-guru tentang kaedah perlaksanaan tersebut seperti penetapan waktu, tempat, penggunaan bahan seta alatan, kaedah penilaiaan,sumber kewangan dan lainya. Corak tingkah laku memberitahu ini yang berpusatkan kepada pengetua dilihat lebih sesuai dipraktikkan oleh pengetua sekolah kluster terhadap guru-guru baru yang masih cetek dengan pengetahuan dan pengalaman. Corak tingkah laku ini juga amat sesuai digunakan terhadap guru yang kurang bermotivasi dan tidak kreatif dalam pengajaran mereka.
Kepimpinan pengetua di sekolah kluster mengikut Gaya Kepimpinan Kontinum ini juga boleh dipraktikkan mengikut corak tingkah laku yang ke-dua iaitu corak menjual. Mengikut corak tingkah laku ini pengetua mengeluarkan sesuatu arahan untuk melakukan sesuatu tugasan dengan cara menjelaskan kebaikan, keburukan serta kaedah perlaksanaannya kepada guru-guru dalam nada yang berbentuk memujuk. Contohnya projek untuk mengumpul dana sekolah sehingga mencecah puluhan ribu ringgit yang mungkin agak sukar dicapai tanpa komitmen guru-guru maka pengetua sekolah kluster perlu menjual idea yang diilhamkannya dengan cara menerangkan secara terperinci kaedah untuk untuk melaksanakan projek tersebut. Di samping itu beliau juga perlu menjelaskan faedah-faedah yang bakal diperolehi oleh pelajar-pelajar serta guru-guru demi untuk meningkatkan lagi martabat sekolah kluster tersebut. Kebolehan pengetua untuk mengajak serta memujuk guru-guru menyempurnakan tugasan ini akan menjadi petunjuk kepada kejayaan yang bakal dikecapi. Corak tingkah laku ini amat sesuai ditekankan dalam kepimpinan pengetua yang mempunyai guru-guru yang berpenetahuan serta berpengalaman tetapi agak kurang bermotivasi untuk melakukan sesuatu kerja.
Corak tingkah laku kepimpinan ketiga mengikut Tannenbaum dan Scmidt iaitu menguji memerlukan pengetua sekolah kluster untuk mengenal pasti masalah dan mencadangkan cara penyelesaiannya Seterusnya beliau perlu mendapatkan maklum balas tentang cadangan yang dikemukakannya, namun keputusan muktamad akan ditentukan oleh beliau sendiri. Di sini pengetua dapat menilai sesuatu cadangan yang dikemukakannya sebelum sesuatu keputusan di ambil berdasarkan maklum balas yang diterima daripada guru-guru. Contohnya dalam soal pembelian sesuatu peralatan yang agak mahal di mana peruntukan kewangan yang banyak diperlukan maka corak tingkah laku menguji ini dilihat mampu memberikan maklumat sampingan yang mungkin tidak disedari oleh pengetua. Corak tingkah laku menguji ini amat sesuai diaplikasikan oleh pengetua apabila berhadapan dengan guru-guru yang telah lama berkecimpung dalam bidang pendidikan serta mempunyai pengetahuan dan pengalaman yang luas dalam sesuatu aspek yang dibincangkan.
Dalam mentadbir sesebuah sekolah kluster, pengetua juga mempunyai pilihan untuk mengamalkan corak tingkah laku kepimpinan yang ke-empat mengikut Gaya Kepimpinan Kontinum yang dipelopori oleh Tannenbaum dan Schmidt. Corak tingkah laku kepimpinan ini mempunyai cir-ciri meminta pandangan di mana guru-guru diberi peluang melibatkan diri dalam proses membuat keputusan sebelum pengetua memilih satu keputusan yang pada pandangannya adalah yang terbaik dalam sesuatu perkara. Di sini pengetua berpeluang mendapatkan pilihan jawapan terhadap sesuatu permasalahan yang timbul sebelum beliau menganalisis setiap pandangan itu dan memilih satu yang terbaik di antaranya. Contohnya apabila berhadapan dengan sesuatu masalah disiplin pelajar yang agak serius, pengetua perlu bijak mengambil tindakan terhadap pelajar berkenaan agar tidak timbul sebarang isu yang tidak diingini malah tindakan itu dilihat mampu menjadi teladan kepada pelajar-pelajar agar tidak mengulangi kesalahan yang sama. Di sini pandangan daripada guru-guru disiplin amat diperlukan oleh pengetua sebelum keputusan yang tepat diambil oleh beliau.
Corak tingkah laku ini amat sesuai dipraktikkan oleh pengetua apabila sebuah sekolah kluster mempunyai guru-guru yang berpengetahuan dan berpengalaman tinggi dalam sesuatu bidang yang berkenaan. Pengetahuan dan pengalaman guru-guru ini dipertimbangkan dalam gaya kepimpinan beliau untuk menjadikan sekolah kluster yang dipimpinnya menuju ke arah kecemerlangan.
Tingkah laku kepimpinan ke lima mengikut Tannenbaum dan Schmidt ialah menyertai. Dalam Gaya Kepimpinan Kontinum ini pengetua sesebuah sekolah kluster perlu menggalakkan penyertaan guru-guru dalam proses membuat keputusan dan seterusnya beliau bersetuju dengan sebarang keputusan yang diambil. Di sini pengetua melibatkan diri sebagai salah seorang ahli di dalam kumpulan tersebut di mana corask kepimpinan yang demokratik ditunjukkan oleh beliau. Contohnya dalam proses penetapan visi dan misi sekolah untuk suatu jangkamasa yang panjang maka penglibatan guru-guru dalam proses menentukan visi dan misi sekolah ini akan meningkatkan lagi motivasi guru-guru untuk bekerja bagi mencapai visi dan misi tersebut kerana guru-guru merasakan diri mereka adalah sebahagian daripada organisasi tersebut serta sumbangan mereka lebih dihargai oleh pengetua. Guru-guru juga akan merasa lebih bertanggungjawab terhadap tugasan yang diberikan kepada mereka. Gaya kepimpinan yang bersifat demokratik atau berpusatkan pekerja ini lebih sesuai dipertimbangkan oleh pengetua yang memiliki guru-guru yang mempunyai komitmen serta motivasi tinggi dalam menjalankan tugas harian mereka.
Setelah melihat corak-corak tingkah laku kepimpinan kontinum ini yang dapat dipraktikkan oleh pengetua di dalam oranisasi sekolah kluster maka faktor-faktor yang boleh mempengaruhi keberkesanan sesuatu gaya kepimpinan itu perlu dipertimbangkan dengan teliti. Faktor-faktor ini dapat dikategorikan ke dalam empat kumpulan utama iaitu
a) kuasa pemimpin
b) kuasa pekerja
c) situasi dan
d) strategi jangka panjang serta objektif
Untuk kategori kuasa pemimpin ini beberapa aspek seperti sistem nilai pemimpin, keyakinan pemimpin terhadap ahli kumpulan, kecenderungan kepimpinan dan rasa selamat seseorang pemimpin apabila berhadapan dengan situasi yang genting akan mempengaruhi gaya kepimpinan seseorang.
Bagi perkara yang melibatkan sistem nilai pemimpin, pengetua perlu mengambil kira tentang peranan dan kepentingan guru-guru dalam sesuatu keputusan yang diambil. Keyakinan pengetua terhadap kecekapan serta kebolehan seseorang guru juga akan menjadi penentu terhadap gaya kepimpinan yang diamalkannya. Pengetua yang mempunyai guru-guru yang berpengalaman serta bermotivasi dalam menjalankan tugas mereka tentulah lebih cenderung mempraktikkan gaya kepimpinan yang berpusatkan pekerja manakala pengetua yang memiliki guru-guru yang baru beretugas serta kurang bermotivasi akan lebih cenderung mengamalkan gaya kepimpinan berpusatkan pemimpin.
Keyakinan pemimpin terhadap ahli kumpulan yang berbeza-beza akan mewujudkan gaya kepimpinan yang berbeza di antara satu sama lain di mana sesetengah guru memerlukan tingkah laku pemimpin yang menggalakkan penyertaan manakala sesetengah guruyang lain pula memerlukan tingkah laku pemimpin untuk ‘memberitahu’ atau ‘menjual’ bagi melaksanakan sesuatu tugas.
Kecenderungan pemimpin untuk membimbing atau mengarah juga akan mempengaruhi gaya kepimpinan seseorang pengetua di mana pengetua yang lebih kerap mengarah akan menunjukkan gaya kepimpinan berpusatkan ketua berbanding pengetua yang banyak membimbing guru-gurunya dalam menjalankan sesuatu tugas.
Rasa selamat seseorang pemimpin dalam situasi yang agak genting akan mempengaruhi seseorang pengetua mengamalkan pendekatan yang sesuai apabila berhadapan dengan guru-guru.. Dalam situasi selamat dan selesa mungkin pendekatan ‘meminta pandangan’ atau ‘menyertai’ lebih sesuai digunakan berbanding tingkah laku yang lain bagi memastikan sesuatu tugasan dapat dilaksanakan dengan sempurna. Sebaliknya tingkah laku kepimpinan yang bercorak ‘memberitahu’ akan diamalkan oleh pengetua jika merasakan situasi agak genting dan tidak menentu bagi memastikan sesuatu kerja dilakukan mengikut prosedur yang ditetapkan.
Kuasa ahli kumpulan juga merupakan faktor yang akan mempengaruhi gaya kepimpinan seseorang pemimpin. Kesedaran tentang pelbagai angkubah peribadi guru-guru dan harapan yang berbeza-beza akan menjadikan pengetua lebih berhati-hati dengan gaya kepimpinan mereka. Kebebasan yang lebih mungkin dapat diberikan kepada guru-guru yang menunujukkan ciri-ciri seperti di bawah;
i. guru memerlukan kebebasan
ii. guru telah bersedia untuk menerima tanggungjawab
iii. guru berminat dengan masalah yang dihadapi dan mengaanggapnya penting
iv. guru memahami matlamat organisasi
v. guru mempunyai pengetahuan dan pengalaman untuk menyelesaikan masalah
vi. guru berminat untuk menyelesaikan masalah
Pengetua yang tidak memiliki guru-guru yang menunjukkan ciri-ciri seperti di atas akan bersifat lebih autokratik atau berpusatkan pemimpin ketika memimpin organisasi mereka.
Faktor situasi juga memainkan peranan penting dalam mencorakkan gaya kepimpinan seseorang pemimpin. Pengetua yang melihat kebolehan guru-guru untuk menyelesaikan sesuatu masalah secara bersendirian akan lebih terbuka serta menggalakkan penyertaan guru-guru dalam proses membuat sesuatu keputusan. Begitu juga dengan tekanan waktu yang merupakan sebahagian faktor situasi di mana sesuatu keputusan segera perlu diambil akan menjadikan pengetua menunjukkan tingkah laku ‘memberitahu’ berbanding tingkah laku ‘menyertai’.
Strategi jangka panjang dan objektif juga merupakan faktor penentu kepada gaya kepimpinan seseorang pemimpin. Pengetua sekolah kluster perlu memikirkan langkah-langkah untuk melaksanakan strategi dan objektif yang ditetapkan di samping kaedah pemantauan serta penilaiaan yang bersesuaian dengan strategi dan objektif ditetapkan. Dengan mengambil kira aspek-aspek di bawah;
a) meningkatkan tahap motivasi guru-guru
b) membaiki kualiti semua keputusan yang dibuat
c) membina kerja berpasukan dan semangat tinggi
d) memberi tumpuan kepada pembangunan diri individu dan
e) meningkatkan kesediaan untuk menerima perubahan
akan mempengaruhi corak tingkah laku kepimpinan yang sesuai yang bakal dipraktikkan oleh pengetua sekolah kluster. Corak tingkah laku yang dirancang dengan teliti dengan mengambil kira aspek-aspek di atas berdasarkan budaya dan iklim sekolah yang bakal dibentuk akan menjamin kecemerlangan sesebuah sekolah itu.
Kepimpinan Berpusatkan Kepimpinan Berpusat
Ketua Pekerja
Memberitahu Menjual Menguji Meminta Menyertai
Pandangan
Tannenbaum dan Schmidt mengenalpasti lima corak tingkah laku kepimpinan berdasarkan model yang diperkenalkan oleh mereka. Kelima-lima corak tingkah laku kepimpinan ini ialah :
i. memberitahu
ii. menjual
iii. menguji
iv. meminta pandangan dan
v. menyertai
Dalam corak tingkah laku yang pertama iaitu memberitahu, pengetua sekolah kluster perlu mengenal pasti masalah, menimbangkan cara-cara penyelesaiannya, memilih salah satu kaedah penyelesaian masalah tersebut dan memberitahu kakitangannya untuk melakukan sesuatu tugas berdasarkan kerangka kerja yang dikemukakannya. Contohnya dalam aspek peningkatan prestasi akademik di sekolah kluster, pengetua perlu mengenal pasti kelemahan pelajar-pelajarnya dan seterusnya menimbangkan cara-cara untuk mengatasinya seperti mengadakan kelas pemulihan untuk pelajar-pelajar yang lemah. Seterusnya pengetua perlu memilih kaedah pemulihan yang sesuai dengan pelajar-pelajar tersebut dan menjelaskan kepada guru-guru kaedah perlaksanaan kelas pemulihan tersebut. Di sini pengetua sekolah kluster perlu menjelaskan dengan terperinci kepada guru-guru tentang kaedah perlaksanaan tersebut seperti penetapan waktu, tempat, penggunaan bahan seta alatan, kaedah penilaiaan,sumber kewangan dan lainya. Corak tingkah laku memberitahu ini yang berpusatkan kepada pengetua dilihat lebih sesuai dipraktikkan oleh pengetua sekolah kluster terhadap guru-guru baru yang masih cetek dengan pengetahuan dan pengalaman. Corak tingkah laku ini juga amat sesuai digunakan terhadap guru yang kurang bermotivasi dan tidak kreatif dalam pengajaran mereka.
Kepimpinan pengetua di sekolah kluster mengikut Gaya Kepimpinan Kontinum ini juga boleh dipraktikkan mengikut corak tingkah laku yang ke-dua iaitu corak menjual. Mengikut corak tingkah laku ini pengetua mengeluarkan sesuatu arahan untuk melakukan sesuatu tugasan dengan cara menjelaskan kebaikan, keburukan serta kaedah perlaksanaannya kepada guru-guru dalam nada yang berbentuk memujuk. Contohnya projek untuk mengumpul dana sekolah sehingga mencecah puluhan ribu ringgit yang mungkin agak sukar dicapai tanpa komitmen guru-guru maka pengetua sekolah kluster perlu menjual idea yang diilhamkannya dengan cara menerangkan secara terperinci kaedah untuk untuk melaksanakan projek tersebut. Di samping itu beliau juga perlu menjelaskan faedah-faedah yang bakal diperolehi oleh pelajar-pelajar serta guru-guru demi untuk meningkatkan lagi martabat sekolah kluster tersebut. Kebolehan pengetua untuk mengajak serta memujuk guru-guru menyempurnakan tugasan ini akan menjadi petunjuk kepada kejayaan yang bakal dikecapi. Corak tingkah laku ini amat sesuai ditekankan dalam kepimpinan pengetua yang mempunyai guru-guru yang berpenetahuan serta berpengalaman tetapi agak kurang bermotivasi untuk melakukan sesuatu kerja.
Corak tingkah laku kepimpinan ketiga mengikut Tannenbaum dan Scmidt iaitu menguji memerlukan pengetua sekolah kluster untuk mengenal pasti masalah dan mencadangkan cara penyelesaiannya Seterusnya beliau perlu mendapatkan maklum balas tentang cadangan yang dikemukakannya, namun keputusan muktamad akan ditentukan oleh beliau sendiri. Di sini pengetua dapat menilai sesuatu cadangan yang dikemukakannya sebelum sesuatu keputusan di ambil berdasarkan maklum balas yang diterima daripada guru-guru. Contohnya dalam soal pembelian sesuatu peralatan yang agak mahal di mana peruntukan kewangan yang banyak diperlukan maka corak tingkah laku menguji ini dilihat mampu memberikan maklumat sampingan yang mungkin tidak disedari oleh pengetua. Corak tingkah laku menguji ini amat sesuai diaplikasikan oleh pengetua apabila berhadapan dengan guru-guru yang telah lama berkecimpung dalam bidang pendidikan serta mempunyai pengetahuan dan pengalaman yang luas dalam sesuatu aspek yang dibincangkan.
Dalam mentadbir sesebuah sekolah kluster, pengetua juga mempunyai pilihan untuk mengamalkan corak tingkah laku kepimpinan yang ke-empat mengikut Gaya Kepimpinan Kontinum yang dipelopori oleh Tannenbaum dan Schmidt. Corak tingkah laku kepimpinan ini mempunyai cir-ciri meminta pandangan di mana guru-guru diberi peluang melibatkan diri dalam proses membuat keputusan sebelum pengetua memilih satu keputusan yang pada pandangannya adalah yang terbaik dalam sesuatu perkara. Di sini pengetua berpeluang mendapatkan pilihan jawapan terhadap sesuatu permasalahan yang timbul sebelum beliau menganalisis setiap pandangan itu dan memilih satu yang terbaik di antaranya. Contohnya apabila berhadapan dengan sesuatu masalah disiplin pelajar yang agak serius, pengetua perlu bijak mengambil tindakan terhadap pelajar berkenaan agar tidak timbul sebarang isu yang tidak diingini malah tindakan itu dilihat mampu menjadi teladan kepada pelajar-pelajar agar tidak mengulangi kesalahan yang sama. Di sini pandangan daripada guru-guru disiplin amat diperlukan oleh pengetua sebelum keputusan yang tepat diambil oleh beliau.
Corak tingkah laku ini amat sesuai dipraktikkan oleh pengetua apabila sebuah sekolah kluster mempunyai guru-guru yang berpengetahuan dan berpengalaman tinggi dalam sesuatu bidang yang berkenaan. Pengetahuan dan pengalaman guru-guru ini dipertimbangkan dalam gaya kepimpinan beliau untuk menjadikan sekolah kluster yang dipimpinnya menuju ke arah kecemerlangan.
Tingkah laku kepimpinan ke lima mengikut Tannenbaum dan Schmidt ialah menyertai. Dalam Gaya Kepimpinan Kontinum ini pengetua sesebuah sekolah kluster perlu menggalakkan penyertaan guru-guru dalam proses membuat keputusan dan seterusnya beliau bersetuju dengan sebarang keputusan yang diambil. Di sini pengetua melibatkan diri sebagai salah seorang ahli di dalam kumpulan tersebut di mana corask kepimpinan yang demokratik ditunjukkan oleh beliau. Contohnya dalam proses penetapan visi dan misi sekolah untuk suatu jangkamasa yang panjang maka penglibatan guru-guru dalam proses menentukan visi dan misi sekolah ini akan meningkatkan lagi motivasi guru-guru untuk bekerja bagi mencapai visi dan misi tersebut kerana guru-guru merasakan diri mereka adalah sebahagian daripada organisasi tersebut serta sumbangan mereka lebih dihargai oleh pengetua. Guru-guru juga akan merasa lebih bertanggungjawab terhadap tugasan yang diberikan kepada mereka. Gaya kepimpinan yang bersifat demokratik atau berpusatkan pekerja ini lebih sesuai dipertimbangkan oleh pengetua yang memiliki guru-guru yang mempunyai komitmen serta motivasi tinggi dalam menjalankan tugas harian mereka.
Setelah melihat corak-corak tingkah laku kepimpinan kontinum ini yang dapat dipraktikkan oleh pengetua di dalam oranisasi sekolah kluster maka faktor-faktor yang boleh mempengaruhi keberkesanan sesuatu gaya kepimpinan itu perlu dipertimbangkan dengan teliti. Faktor-faktor ini dapat dikategorikan ke dalam empat kumpulan utama iaitu
a) kuasa pemimpin
b) kuasa pekerja
c) situasi dan
d) strategi jangka panjang serta objektif
Untuk kategori kuasa pemimpin ini beberapa aspek seperti sistem nilai pemimpin, keyakinan pemimpin terhadap ahli kumpulan, kecenderungan kepimpinan dan rasa selamat seseorang pemimpin apabila berhadapan dengan situasi yang genting akan mempengaruhi gaya kepimpinan seseorang.
Bagi perkara yang melibatkan sistem nilai pemimpin, pengetua perlu mengambil kira tentang peranan dan kepentingan guru-guru dalam sesuatu keputusan yang diambil. Keyakinan pengetua terhadap kecekapan serta kebolehan seseorang guru juga akan menjadi penentu terhadap gaya kepimpinan yang diamalkannya. Pengetua yang mempunyai guru-guru yang berpengalaman serta bermotivasi dalam menjalankan tugas mereka tentulah lebih cenderung mempraktikkan gaya kepimpinan yang berpusatkan pekerja manakala pengetua yang memiliki guru-guru yang baru beretugas serta kurang bermotivasi akan lebih cenderung mengamalkan gaya kepimpinan berpusatkan pemimpin.
Keyakinan pemimpin terhadap ahli kumpulan yang berbeza-beza akan mewujudkan gaya kepimpinan yang berbeza di antara satu sama lain di mana sesetengah guru memerlukan tingkah laku pemimpin yang menggalakkan penyertaan manakala sesetengah guruyang lain pula memerlukan tingkah laku pemimpin untuk ‘memberitahu’ atau ‘menjual’ bagi melaksanakan sesuatu tugas.
Kecenderungan pemimpin untuk membimbing atau mengarah juga akan mempengaruhi gaya kepimpinan seseorang pengetua di mana pengetua yang lebih kerap mengarah akan menunjukkan gaya kepimpinan berpusatkan ketua berbanding pengetua yang banyak membimbing guru-gurunya dalam menjalankan sesuatu tugas.
Rasa selamat seseorang pemimpin dalam situasi yang agak genting akan mempengaruhi seseorang pengetua mengamalkan pendekatan yang sesuai apabila berhadapan dengan guru-guru.. Dalam situasi selamat dan selesa mungkin pendekatan ‘meminta pandangan’ atau ‘menyertai’ lebih sesuai digunakan berbanding tingkah laku yang lain bagi memastikan sesuatu tugasan dapat dilaksanakan dengan sempurna. Sebaliknya tingkah laku kepimpinan yang bercorak ‘memberitahu’ akan diamalkan oleh pengetua jika merasakan situasi agak genting dan tidak menentu bagi memastikan sesuatu kerja dilakukan mengikut prosedur yang ditetapkan.
Kuasa ahli kumpulan juga merupakan faktor yang akan mempengaruhi gaya kepimpinan seseorang pemimpin. Kesedaran tentang pelbagai angkubah peribadi guru-guru dan harapan yang berbeza-beza akan menjadikan pengetua lebih berhati-hati dengan gaya kepimpinan mereka. Kebebasan yang lebih mungkin dapat diberikan kepada guru-guru yang menunujukkan ciri-ciri seperti di bawah;
i. guru memerlukan kebebasan
ii. guru telah bersedia untuk menerima tanggungjawab
iii. guru berminat dengan masalah yang dihadapi dan mengaanggapnya penting
iv. guru memahami matlamat organisasi
v. guru mempunyai pengetahuan dan pengalaman untuk menyelesaikan masalah
vi. guru berminat untuk menyelesaikan masalah
Pengetua yang tidak memiliki guru-guru yang menunjukkan ciri-ciri seperti di atas akan bersifat lebih autokratik atau berpusatkan pemimpin ketika memimpin organisasi mereka.
Faktor situasi juga memainkan peranan penting dalam mencorakkan gaya kepimpinan seseorang pemimpin. Pengetua yang melihat kebolehan guru-guru untuk menyelesaikan sesuatu masalah secara bersendirian akan lebih terbuka serta menggalakkan penyertaan guru-guru dalam proses membuat sesuatu keputusan. Begitu juga dengan tekanan waktu yang merupakan sebahagian faktor situasi di mana sesuatu keputusan segera perlu diambil akan menjadikan pengetua menunjukkan tingkah laku ‘memberitahu’ berbanding tingkah laku ‘menyertai’.
Strategi jangka panjang dan objektif juga merupakan faktor penentu kepada gaya kepimpinan seseorang pemimpin. Pengetua sekolah kluster perlu memikirkan langkah-langkah untuk melaksanakan strategi dan objektif yang ditetapkan di samping kaedah pemantauan serta penilaiaan yang bersesuaian dengan strategi dan objektif ditetapkan. Dengan mengambil kira aspek-aspek di bawah;
a) meningkatkan tahap motivasi guru-guru
b) membaiki kualiti semua keputusan yang dibuat
c) membina kerja berpasukan dan semangat tinggi
d) memberi tumpuan kepada pembangunan diri individu dan
e) meningkatkan kesediaan untuk menerima perubahan
akan mempengaruhi corak tingkah laku kepimpinan yang sesuai yang bakal dipraktikkan oleh pengetua sekolah kluster. Corak tingkah laku yang dirancang dengan teliti dengan mengambil kira aspek-aspek di atas berdasarkan budaya dan iklim sekolah yang bakal dibentuk akan menjamin kecemerlangan sesebuah sekolah itu.
Subscribe to:
Posts (Atom)
